Historia prania. Niezwykłe ciekawostki o pralkach

Historia prania, wynalazek pralki elektrycznej, polskie pralki, Fakty o pralkach i praniu. Pralka ciekawostki

Pranie przed wiekami

1) Dawno temu pranie było pracochłonne, ale niezbędne. Bo ile czasu można chodzić w brudnych i przepoconych ubraniach? Jak to robiono? Najprostszym sposobem było zamoczenie brudnej odzieży np. w rzece, pocieranie nią i trzymanie jej, aby nie popłynęła. Potem wywieszono np. na sznurku zamoczone w wodzie ubranie i przez jakiś czas energicznie uderzano w nie kijem. Była szansa, że przy okazji wyskoczy część pcheł.

2) Do prania używano popiołu oraz łoju, choć obecnie nie kojarzą się one z wprowadzaniem czystości.

3) Potem wynaleziono drewnianą tarę. Do balii z wodą i mydłem wrzucano ubranie, po czym ugniatano je i ucierano na tarze. Trzeba było mieć krzepę, a po solidnym praniu mięśnie na pewno bolały. Tara używana była m.in. w Niemczech i Wielkiej Brytanii w XVII wieku. Wynalazek opatentował w 1797 roku Amerykanin Nathaniel Briggs.

4) W połowie XIX wieku James King i William Blackstone skonstruowali kilka urządzeń, które ułatwiały pranie. Miały okrągły bęben, którym siłą mięśni trzeba było kręcić, aby umieszczone wewnątrz ubrania wirowały wraz z wodą i detergentami. Lepsze wirowanie zapewniało obracanie bębnem przez kilku ludzi równocześnie.

XIX wiek i pralki elektryczne

5) Wynalazek był przez gospodarstwa domowe pożądany, nic więc dziwnego, że miedzy 1851 a 1870 r. tylko w USA i Wielkiej Brytanii zarejestrowano 2 tysiące patentów na różnego rodzaju urządzenia do prania.

6) W 1858 r. Hamilton Smith opatentował pralkę rotacyjną. Inny patent (wspomnianego wyżej) Williama Blackstone z 1874 r. był początkowo prezentem dla żony. Była to jednak pralka w 100% drewniana, z korbką, więc może dlatego wynalazek się nie przyjął.

7) W 1899 r. wynaleziono pralkę na prąd – z silnikiem elektrycznym. Był to okres, gdy wymyślano też inne urządzenia do gospodarstw domowych, które wykorzystują prąd.

8) Pierwszą produkowaną seryjnie pralką wykorzystującą energię elektryczną był Thor, firmy Hurley Machine Company of Chicago. Urządzenie powstało w 1908 roku. Niestety podczas użytkowania dochodziło do porażeń prądem, do tego wodę przed i po praniu trzeba było wylewać ręcznie samemu.

9) W końcu XIX w. wymyślono pralkę z dwoma kręcącymi się bębnami: wewnętrznym i zewnętrznym. Otwory będące w bębnach pomagały wodzie przepływać wewnątrz urządzenia.

XX wiek i polska pralka

10) Potem konstruowano też pralki wirnikowe. Dzięki wirnikowi odzież wraz z wodą i środkami piorącymi obracała się wewnątrz.

11) Pralkę, która oprócz innych czynności także wlewała i wylewała wodę, wprowadzono do użytku w 1939 roku.

12) Za babcię polskich pralek uważana jest słynna Frania. Była to pralka wirnikowa, produkowana od końca lat 50. XX wieku przez Zakłady Wyrobów Metalowych w Kielcach. Na górze była składana wyżymaczka, do której ręcznie wsuwano wypraną odzież, usuwając nadmiar wody kręcąc korbką. Wodę wylewano przez gumową rurkę (wąż), zakończony gumową kulką.

W latach 80 produkowano 6 milionów sztuk rocznie, jednak konkurencja pralek automatycznych spowodowała, Frania że musiała im ustąpić. Jej produkcja wciąż trwała, aż do 2014 roku. A teraz niespodzianka: Frania wciąż jest w Polsce produkowana, w ilości kilkuset sztuk miesięcznie, lecz przez inną firmę.

13) Warto też wspomnieć o polskiej pralce automatycznej Polar, którą produkowały Zakłady Zmechanizowanego Sprzętu Domowego “Polar” we Wrocławiu. Produkcję zaczęto na początku lat 90-ych i mieściła do 15 kg prania, wraz z wodą. Wcześniej, w latach 1976-1990 produkowano tu pralki ładowane od góry.

14) Pierwszą polską pralką automatyczną był Superautomat produkowany we Wrocławiu, w firmie Polar. Było to w latach 70. XX wieku.

Współczesne pralki

15) Obecne pralki (i pralko-suszarki) nie są skomplikowane w użytkowaniu. Wystarczy znajomość uruchomienia kilku programów w tzw. programatorze i odczytu informacji na wyświetlaczu. Kilkukrotne dotknięcie wyświetlacza lub guziczków czyli wybór programu i zatwierdzenie. Całą resztę robi urządzenie, a na końcu należy wyjąć pranie.

16) Współczesne pralki różnią się wyglądem i rozmiarami, poziomem zużycia energii, prędkością wirowania (liczbą obrotów na minutę). Są nawet pralki przyjazne dla alergików. Jedno jest pewne: pralka zmieniła życie gospodarstw domowych w ostatnim wieku i dała kobietom więcej czasu nie wiele innych czynności, którym warto poświęcić uwagę.

17) Wszystko wskazuje na to, że nie są to ostatnie słowa wynalazców i w kolejnych latach pralki nadal będą się zmieniać. Być może zostanie też rozwiązany najważniejszy obecny problem związany z praniem: automatyczne skompletowanie wszystkich wypranych skarpetek do pary.

18) Na koniec ciekawostka z USA, gdzie produkowane są pralki do… prania psów. Produkt przypominający wyglądem mini-myjnię automatyczną samochodów, cieszy się największą popularnością w Japonii. Na szczęście pranie nie kończy się wirowaniem.

Pralka ciekawostki o pralkach: (c) Sadurski.com

Inne ciekawostki:
> Suszarka do włosów
> Szczoteczka do zębów
> Biustonosz