Baobab – afrykańskie drzewo bogów

Baobaby. Wszystko, co powinieneś wiedzieć o niezwykłym drzewie, baobabie afrykańskim. Baobab – ciekawostki i fakty, które warto znać

Informacje o baobabie

Baobab, to potężne, długowieczne drzewo liściaste. Najbardziej znanym gatunkiem jest baobab afrykański. Typową cechą baobabów jest zgrubiały pień. Przy wysokości drzewa osiągającej 5–25 metrów wysokości (czasem do 30 metrów) pień osiąga 7 do 11 metrów średnicy.

Baobaby mogą osiągać sędziwy wiek, jednak drewno baobabu nie wykazuje cyklicznych słojów rocznych. Dlatego wiek poszczególnych drzew jest trudny do określenia. Wszystkie gatunki, w tym baobab afrykański, występują na obszarach suchych i zrzucają liście w czasie pory suchej. Największe zróżnicowanie przedstawicieli rodzaju występuje na wyspie Madagaskar, gdzie spotyka się sześć z dziewięciu znanych gatunków baobabów.

Big Baobab, to największy baobab na świecie. Rośnie na farmie Sunland, w miejscowości Modjadjiskloof w Prowincji Limpopo (Republika Południowej Afryki). Wiek tego okazu wynosi 6 tys. lat, więc rósł zanim rozpoczęto budować piramidy w Egipcie. Dziupla tego drzewa jest tak wielka, że znajduje się tu bar w którym może równocześnie przebywać 60 osób.

Baobab. Ciekawostki o baobabach

Czy owoce baobabu można jeść?

Pędy baobabu można jeść podobnie jak szparagi, młode liście podobno smakują jak szpinak. Niektórzy jedzą też korzenie jednorocznego baobabu. Z nasion baobabu można wyprodukować olej i masło.

Do czego jeszcze można wykorzystać baobaby?

Sproszkowane nasiona baobabu można pić niczym kawę, z pyłku można zrobić klej, a z łyka baobabu można upleść sznur, a potem upleść z niego kosz lub elementy ubrania.

Baobab i woda

Ponieważ pień baobabu jest stosunkowo miękki (w 20% składa się z wody), baobab jest magazynem wody. Jeden baobab ma w sobie nawet tysiące litrów wody! Wiedzą o tym zarówno ludzie, jak i zwierzęta. W okresie suszy słonie obgryzają pnie baobabów bogate w wodę. Baobaby dają schronienie różnym gatunkom zwierząt.

Kiedy zakwita baobab?

Od maja do sierpnia na baobabie zakwitają białe kwiaty, wielkości kilkunastu centymetrów. Zwisają one malowniczo na długich szypułkach. Niestety nie mają zbyt przyjemnego zapachu. Kwiaty baobabu mają ok. 1000 pręcików i są zapylane przez… nietoperze. Zapach kusi nietoperze, które na kilka sekund podfruwają i spijają nektar.

Liście baobabu

Ich kształt jest różny, w zależności od gatunku drzewa. Liście baobabu mogą mieć kształt sferyczny, wydłużony lub elipsoidalny. Mają wielkość 20-30 centymetrów, barwę brunatno-szarą lub szaro-złotą.

W jakiej glebie rośnie baobab?

W zasadzie w każdej, ale najlepiej rośnie na podłożu wapiennym. Niektórzy mieszkańcy Afryki sami sadzą baobaby blisko miejsca zamieszkania.

Gdzie rosną baobaby?

Baobaby rosną w północno-wschodniej, centralnej i południowej Afryce oraz w północno-zachodniej Australii. Rosną też na Madagaskarze, gdzie występuje 7 gatunków tego drzewa.

Wybrane gatunki baobabów

– Baobab afrykański
– Baobab Grandidiera
– Baobab australijski
– Baobab madagaskarski
– Baobab Perriera
– Baobab fony
– Baobab Suareza

Baobab “W pustyni i w puszczy”

Baobab afrykański zafascynował powieściopisarza Henryka Sienkiewicza (1846-1916). Drzewo zostało opisane w powieści “W pustyni i w puszczy”, a potem opisana tam historia trafiła do filmów, nakręconych na podstawie książki.

Baobab był przez jakiś czas schronieniem i domem głównych bohaterów powieści, Stasia i Nel (Staś Tarkowski i Nelly Rawlison). Staś twierdził, że piętnastu ludzi trzymających się za ręce, mogłoby nie objąć pnia baobabu. Podejrzewał, że drzewo podchodzi jeszcze z czasów faraonów egipskich. A w ogóle przypominało zamkową wieżę i otrzymało od Stasia i Nel imię: Kraków.

Gdy tu przybyli (Staś, Nel, Mea i Kali), pień był w dolnej części pusty i spróchniały. Był w nim otwór, przez który można się było dostać do środka. Drugi otwór, kilka metrów wyżej, był mniejszy. Mea wrzuciła do środka zapalone gałęzie. Wtedy okazało się, że mieszkają w nim nietoperze, które z piskiem wyfrunęły, a nawet wielki wąż boa. Potem Staś i Kali wsypali do wnętrza rozżarzone węgle, żeby pozbyć się owadów. W ten sposób w ciągu trzech dni powstał wielki pokój, w którym mogli zamieszkać. Płótnami z namiotu Staś przedzielił go na dwa mniejsze pomieszczenia. Rozsypał piasek po którym chodzili, a otworzy zatkał mchem. Ponieważ baobab nie był wewnątrz spróchniały, okazał się świetnym schronieniem przed ulewnym deszczem.

Do dziś w wielu krzyżówkach można spotkać hasło związane z baobabem z “W pustyni i w puszczy”. Tym bardziej warto zapamiętać, że baobab w którym zamieszkali Staś i Nell nosił imię Kraków.

Powieść “W pustyni i w puszczy”

Powieść przygodowa dla młodzieży “W pustyni i w puszczy” początkowo (lata 1910-1911) była publikowana w odcinkach w dzienniku Kurier Warszawski (i nie tylko). W 1911 r. książkę wydało warszawskie wydawnictwo “Gebethner i Wolff”. Potem stała się międzynarodowym bestsellerem; do 1985 r. jej treść przetłumaczono na 21 języków. Obecnie część rękopisu powieści przechowywana jest w Ossolineum we Wrocławiu. Dwójka głównych bohaterów, to: Stanisław Tarkowski – czternastoletni Polak, syn inżyniera zatrudnionego przy budowie Kanału Sueskiego oraz Nelly Rawlison – ośmioletnia Angielka, córka jednego z dyrektorów budowy Kanału Sueskiego.

Film “W pustyni i w puszczy”, a nawet dwa filmy

Powieść dwukrotnie w Polsce sfilmowano. W 1973 przez Władysława Ślesickiego (w rolach głównych Tomasz Mędrzak i Monika Rosca) oraz w 2001 przez Gavina Hooda (w rolach głównych Adam Fidusiewicz jako Staś i Karolina Sawka jako Nel). W obu przypadkach z nakręconego materiału powstały nie tylko filmy fabularne, ale też seriale telewizyjne. Wersja z 1974 roku jest bliższa pierwowzorowi literackiemu.

Baobab ciekawostki: (c) Sadurski.com

Ta strona odpowiada m.in. na pytania:
– Jaki jest największy baobab na świecie?
– Jaki jest opis baobabu afrykańskiego?
– Ile żyje baobab?
– Czy znasz drzewo baobab w pustyni i w puszczy?
– Co to jest big baobab?
– Czy znasz baobab afrykański ciekawostki?
– Jak nazywało się drzewo, w którym zamieszkali Staś i Nel?
– Dlaczego baobab Stasia i Nel z W pustyni i w puszczy trafił do krzyżówek?

Zobacz też: 
> Zwierzęta afrykańskie ciekawostki
> Nosacz sundajski ciekawostki
> Wielki Sfinks Egipski