Gospodarka polska – czerwiec 2020

Wybieramy krajowe kosmetyki

Już prawie 70 procent mieszkańców naszego kraju korzysta z produktów kosmetycznych lokalnych firm krajowych, które nie są gorsze, a na pewno są tańsze, od wyrobów renomowanych marek zagranicznych. Niewielkie polskie prywatne firmy produkują kosmetyki do twarzy: pielęgnacyjne i do makijażu, fantazyjne mydła, szampony i odżywki. Polskie produkty kosmetyczne nieźle sprawdzają się w eksporcie, więc trafiają do konsumentów w prawie 160 państwach, ale większość tej produkcji jest kupowana oczywiście w kraju.

Apetyt na prowizję

Firma bankomatowa Euronet wprowadziła poważne utrudnienia dla osób korzystających z jej bankomatów. Ograniczyła bowiem wypłatę gotówki z sieci swoich bankomatów. Jednorazowo z bankomatu Euronetu wypłacić można obecnie 1000 zł. Wprawdzie w ciągu dnia jeden klient może pobrać większą kwotę, ale musi wtedy powtarzać kilkakrotnie transakcję – czyli przykładowo, jeśli 4000 zł, to cztery podejścia do bankomatu. Wcześniej taką kwotę można było wyjąć za jednym razem. Amerykański potentat (Euronet powstał na Węgrzech, a potem został przejęty przez inwestorów z USA) tłumaczy, że wprowadził takie utrudnienia, gdyż mieszkańcy naszego kraju za dużo pobierali pieniędzy: “Z uwagi na znaczny wzrost wartości jednostkowej wypłaty gotówki w ostatnich miesiącach wprowadziliśmy w części naszych urządzeń tymczasowy limit jednorazowej transakcji”. To tłumaczenie oficjalne, ale w rzeczywistości chodzi o to, że od każdej operacji bankomatowej Euronet dostaje prowizję – więc im więcej będzie tych transakcji, tym bardziej wzrosną przychody firmy. Taką prowizję płacą wszyscy klienci korzystający z usług bankomatów Euronetu, choć większość z nich pośrednio – to znaczy, że ich bank zabiera od nich prowizję, po czym przekazuje ją Euronetowi.

Kara za błąd

Posiadacze samochodów sygnalizują, że rośnie liczba przypadków, kiedy auto nie może być dopuszczone do ruchu z powodu błędnego spisania licznika. Zwykle dzieje się tak, gdy najpierw, najczęściej podczas kontroli drogowej, policjant mylnie zawyży liczbę przejechanych kilometrów oraz wprowadzi te dane do bazy. Jeśli potem, choćby podczas obowiązkowego przeglądu technicznego, okaże się, że stan licznika faktycznie jest niższy, właścicielowi auta może grozić odpowiedzialność karna za jego cofanie.

Wzrost nierówności

W Polsce od trzech lat rośnie zróżnicowanie dochodów ludności mierzone współczynnikiem Giniego. W 2017 wynosiło 0,298, w 2018 – 0,299, w ubiegłym: 0,301. W 2019 roku dochód wyższy od średniej krajowej wystąpił w województwach: mazowieckim, dolnośląskim, śląskim oraz pomorskim. Jak zwykle, najwyższym dochodem, za sprawą Warszawy, dysponowały gospodarstwa domowa z województwa mazowieckiego – 2108 zł miesięcznie na osobę. To o 16 proc. więcej, niż przeciętny dochód w gospodarstwie domowym na osobę, liczony dla całej Polski. Najniższe dochody uzyskiwały zaś gospodarstwa z matecznika PiS: województwa podkarpackiego – tylko 1471 zł na osobę miesięcznie.

Czego brak na mapach

Powoli powstaje drugi tor kolejowy na blisko 30-kilometrowym odcinku pomiędzy Otwockiem a Pilawą, zaś na stacjach budowane są nowe perony. Roboty te związane są z modernizacją ważnej inii z Warszawy do Lublina. Drugi tor zlikwiduje ograniczenia w kursowaniu pociągów (obecne „wąskie gardło”). Przebudowywane są też wiadukty kolejowe w Otwocku, tak aby możliwy był przejazd pod torami. Budowa drugiego toru się opóźnia ponieważ na odcinku Celestynów – Pilawa konieczne są dodatkowe roboty przy wzmocnieniu gruntu i stabilizacji chwiejnego podłoża. Ponadto wykonawca musi likwidować ponad 70 nieprzewidzianych przeszkód spowodowanych przez – jak zwykle w naszym kraju nieujętą na mapach – infrastrukturę podziemną. Oznacza to między innymi konieczność przekładania kabli oraz instalacji gazowych. W związku z tym prace zajmą więcej czasu niż pierwotnie planowano – zapowiadają PKP Polskie Linie Kolejowe. W tej chwili między Otwockiem a Pilawą w ogóle nie kursują pociągi. Przywrócenie ruchu kolejowego pomiędzy tymi miejscowościami zaplanowano – jednotorowo – we wrześniu. Jak dobrze pójdzie, wszystkie prace na tym odcinku zakończą się w początkach 2021 r. W rezultacie zwiększy się prędkość maksymalna pociągów pasażerskich do 160 km/h oraz wzrośnie przepustowość linii kolejowej, co powinno pozwolić na uruchomienie większej liczby pociągów.

Słabo z rewaloryzacją

Rozstrzygnięty został ogólnopolski konkurs „Zabytek Zadbany”. Jego celem jest promocja opieki nad zabytkami poprzez propagowanie najlepszych wzorów konserwacji, utrzymania i zagospodarowania zabytków. W 2020 r. w konkursie wzięły udział 63 zabytki z całej Polski. Jury przyznało nagrody i wyróżnienia w pięciu kategoriach. Konkurs po raz pierwszy został zorganizowany już w 1975 roku. Obecnie z chęcią prowadzi go Narodowy Instytut Dziedzictwa. Konkurs wyróżnia właścicieli i zarządców, którzy wzorowo wywiązują się z obowiązku opieki nad zabytkami. „Nie sposób przeprowadzić robót budowlanych i konserwatorskich bez przeprowadzenia prac badawczych, dzięki którym można właściwie rozpoznać wartości danego obiektu. Niejednokrotnie pojawia się też konieczność znalezienia nowej funkcji dla zabytku, która pozwoli nadać mu nowe życie, a jednocześnie pozostanie w zgodzie z pierwotnym autentycznym wyglądem i w harmonii z otoczeniem. Konkurs „Zabytek Zadbany” organizujemy po to, by docenić i uhonorować tych, którym się to udało w sposób godny naśladowania” – powiedział Bartosz Skaldawski, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Oczywiście powinien powiedzieć “kontynuujemy” – bo NID przecież tego konkursu nie wymyślił.

W tym roku nagrodzono:
– kościół Matki Boskiej Różańcowej w Koszalinie-Jamnie (utrwalenie wartości zabytkowej obiektu);
– klasztor magdalenek, obecnie Centrum Aktywności Społecznej w Szprotawie (adaptacja obiektów zabytkowych);
– drewniany lamus w Knyszynie (architektura i budownictwo drewniane);
– wieża ciśnień w Malborku (zabytki techniki);
– siedziba Muzeum Zamkowego w Pszczynie (właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem).
Natomiast w jeszcze jednej kategorii: “rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu”, tym razem nic nie zasługiwało na nagrody.

Tekst: AL / Trybuna.info