Dowcip o kozicy górskiej
Czas czytania:3 minut/y, 23 sekund/y
Dowcip o kozicy
Na prerii spotykają się kowboj i Indianin. Zaczynają “rozmowę” na migi. Indianin zaczyna, uderzając palcem jednej dłoni w swoja drugą dłoń. Kowboj odpowiada, uderzając dwoma palcami w swoją dłoń. Indianin na to odpowiada, uderzając kantem jednej dłoni w drugą, otwartą. Na to kowboj rysuje w powietrzu palcem zygzak. Po zakończeniu “rozmowy”, kowboj i Indianin jadą w swoją stronę.
Kowboj wraca do osady i opowiada wszystkim, jak śmiertelnie przestraszył Indianina:
– On mi pokazuje że ma jedną strzelbę, ja mu na to, że mam dwie. On mi pokazuje, że mnie posieka na kawałki, a ja mu na to: “Lepiej spier****j!”
Indianin wrócił do swojej wioski i opowiada, że spotkał białego idiotę:
– Pytam go jak ma na imię, a on że “Kozica”. Pytam go: “Jaka kozica?”, a on na to, że “Rzeczna”.
Dowcip stary jak świat, ale wciąż wielu śmieszy. Nie tylko dlatego, że nie ma kozicy rzecznej. Przy okazji kilka informacji o kozicy górskiej, która w Tatrach występuje pod nazwą kozica tatrzańska (łacińska nazwa: Rupicapra rupicapra tatrica) oraz o innych gatunkach kozic.
Kozica tatrzańska ciekawostki
Jest to ssak z rodziny wołowatych (Bovidae), podgatunek kozicy północnej (Rupicapra rupicapra) występujący w Tatrach oraz w Niżnych Tatrach na Słowacji. Jest najdalej na północ wysuniętą populacją kozicy.
Bardzo podobną do kozicy tatrzańskiej, jest kozica alpejska. U tej drugiej czaszka jest mniejsza (ma max 18 centymetrów). Kozica tatrzańska jest cięższa do alpejskiej koleżanki i w przeciwieństwie do niej, zimą niezbyt chętnie schodzi w niższe w partie gór, poniżej granicy lasu.
Czym żywi się kozica?
Kozice odżywiają się pokarmem roślinnym. Są to pędy, kora i liście jarzębu pospolitego górskiego, pędy liście i owoce różnych gatunków jagód oraz wiele innych gatunków roślin zielnych. Zdarza się, że kozice zjadają również czasami mchy i porosty.
Czy kozic jest dużo?
Kilka razy w roku Tatrzański Park Narodowy i TANAP (słowacki odpowiednik) kozice są liczone. Na przykład podczas przeprowadzonej jesienią 2012 r. liczenia twierdzono 1096 kozic, z czego 810 przebywało po stronie słowackiej, a 286 po stronie polskiej. Rekordową liczbę kozic zaobserwowano latem 2016 r. – 1389 sztuk.
Kozice są pod ochroną.
Ponieważ myśliwi chętnie na nie polowali, w Sejmie Galicyjskim we Lwowie 5 października 1868, uchwalono pierwszą w świecie parlamentarną ustawę o ochronie gatunkowej zwierząt. Tym aktem prawnym zakazano wówczas
łapania i sprzedawania zwierząt alpejskich występujących w Tatrach: świstaka i dzikich kóz.
Obecnie zagrożeniem dla kozicy jest turystyka, zanieczyszczenia środowiska oraz anomalie klimatyczne.
Liczenie kozic w Tatrach
Co roku w Polsce kozice górskie są liczone. Liczenie odbywa się dwa razy do roku – wiosną oraz jesienią. Wiosną 2018 r. przyrodnicy naliczyli 989 kozic, w tym 691 w słowackiej części Tatr. To o kilkadziesiąt sztuk mniej niż przed rokiem, gdyż ostatni zima była mroźna. To i tak duża populacja, gdyż jeszcze pod koniec lat 90. w całych Tatrach było około 300 kozic. Wspólne polsko-słowackie akcje liczenia kozic są prowadzone już od 1957 roku. Najwięcej tych zwierząt w Tatrach było jesienią 2014 roku, kiedy naliczono aż 1389 kozic.
Kozica północna – ciekawostki
Kozica północna (Rupicapra rupicapra) – ssak z rodziny wołowatych (Bovidae), zamieszkujący wysokie góry, np. Alpy, Kaukaz, Taurus, góry Bałkanów, Karpaty Wschodnie, Tatry oraz Sudety.
– Długość ciała: 120–135 cm.
– Wysokość w kłębie: do 90 cm.
– Masa ciała 34–62 kg.
– Ubarwienie brunatne, wzdłuż grzbietu ciemniejsza smuga.
– Żyje 18 do 25 lat.
Kozica północna dojrzałość płciową osiąga w wieku ok. 20 miesięcy, , ale rozmnaża się dopiero po osiągnięciu 3–4 lat. Ciąża trwa 150–200 dni. Zarówno samce, jak i samice mają rogi (haki).
Podgatunki
– Kozica alpejska (Rupicapra rupicapra rupicapra). Występowanie: Alpy.
– Kozica kartuska (Rupicapra rupicapra cartusiana). Występowanie: Masyw Chartreuse.
– Kozica bałkańska (Rupicapra rupicapra balkanica). Występowanie: Bałkany.
– Kozica kaukaska (Rupicapra rupicapra caucasica). Występowanie: Kaukaz.
– Kozica karpacka (Rupicapra rupicapra carpatica). Występowanie: Karpaty (Rumunia).
– Kozica anatolijska (Rupicapra rupicapra asiatica). Występowanie: Góry Pontyjskie i Taurus.
– Kozica tatrzańska (Rupicapra rupicapra tatrica). Występowanie: Tatry.
Na górnym zdjęciu: Kozica tatrzańska na zboczach Starorobociańskiego Wierchu, sierpień 2017. Autor: Jacek Rybak / Wikipedia
