Görlitz – miasto pełne zabytków. 30 ciekawostek
Czas czytania:4 minut/y, 50 sekund/y
Żeby odwiedzić zabytkowe, niemieckie miasto Görlitz (Goerlitz), wystarczy przejść przez most ze Zgorzelca. Informacje i ciekawostki o Görlitz, co warto zobaczyć
Görlitz – informacje
1) Görlitz, to ponad 56-tysięczne miasto w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia. Jest tu siedziba powiatu Görlitz.
2) To szóste co do wielkości miasto Saksonii – po Lipsku, Dreźnie, Chemnitz, Zwickau i Plauen.
3) Miasto leży nad Nysą Łużycką i jest najbardziej wysuniętym na wschód miastem Niemiec.
Z historii Görlitz
4) Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości Goreliz pochodzi z 1071 roku. Potem nazwa pisana była na wiele sposobów. Nazwa miasta pochodzi z języka starołużyckiego i została utworzona od wyrazu (i)zgorěły – czyli: zgorzały, spalony. Nawiązuje do stworzenia osady na wypalonym miejscu.
5) Miasto Görlitz i jego okolice w przeszłości należało do Niemiec, Polski i Czech. Obecnie są tu granice tych trzech krajów.
6) W 1377 r. powstało księstwo Görlitz (Herzogtum Görlitz), utworzone przez króla czeskiego i Świętego Cesarza Rzymskiego Karola IV.
7) W 1900 roku Görlitz drugim po Wrocławiu najludniejszym miastem w prowincji Śląsk (Provinz Schlesien), części Prus.
8) Podczas II wojny światowej (1939–1945) w Görlitz był obóz dla jeńców różnej narodowości – Stalag VIII A Görlitz). Przeszło przez niego ponad 44 tys. jeńców. Jednym z nich był francuski kompozytor Oliver Messiaen. Skomponował tu “Kwartet na koniec czasu”, zagrany po raz pierwszy w obozie 15 stycznia 1941 r.
9) Po II wojnie światowej podczas Konferencji Poczdamskiej uzgodniono, że Nysa Łużycka będzie rzeką graniczną. Tym samym miasto zostało podzielone. Jego wschodnia część, za Nysą Łużycką to od tego czasu miasto polskie, nazywające się Zgorzelec.
10) W maju 1945 r. Niemcy zniszczyli most staromiejski Zgorzelec-Görlitz. Został odbudowany dopiero w 2004 roku. Ma 80 metrów długości i służy dla ruchu pieszego. Wiadomo, że drewniany most istniał tu już w XIII wieku.
11) Waidhaus (Renthaus), to najstarszy świecki budynek. Był wiele razy przebudowywany.
Wieże w Görlitz
12) 51-metrowej wysokości Wieża Reichenbach stała już w XIV wieku, a potem była przebudowywana. Od 1953 roku na siedmiu jej piętrach jest Muzeum Historyczno-Kulturalne. To punkt widokowy, na który prowadzi 165 schodów.
13) Wieża Frauenturm (Gruba Wieża, Wieża Kobiet) stoi od XIII wieku i ma 46 metrów wysokości. Grubość murów w dolnej części wynosi 5,34 m. Płaskorzeźbę autorstwa Bricciusa Gausk’ego powstała w 1477 roku. Wieża jest punktem widokowym.
14) Wieża Mikołaja (Nikolaiturm) ma 45 metrów wysokości i prawdopodobnie zbudowano ją w pierwszej połowie XIII wieku. Po pożarze miasta w 1717 roku jej spadzisty dach zastąpiono kopułą. Wewnątrz jest wystawa historii miasta. To kolejny punkt widokowy, prowadzi na niego 128 schodów.
15) Kaisertrutz, to kolejna dawna baszta wchodząca w skład murów miejskich. Została wybudowana w 1427 roku, a obecny kształt otrzymała po przebudowie w 1848 roku i stacjonował tu garnizon wojsk pruskich. W XXI w. baszta przeszła gruntowny remont. Wewnątrz jest wystawa poświęcona jej historii oraz historii miasta i regionu.
Görlitz – kolejne zabytki
16) Görlitz miało szczęście podczas II wojny światowej. To jedno z najmniej zniszczonych niemieckich miast tej wielkości. Zachowały się liczne zabytki z różnych epok, a Stare Miasto zachwyca odwiedzających.
17) Ratusz (Rathaus), to od XIV wieku siedziba władz miasta. Na wysokości 60 metrów, w jego wieży, jest udostępniony dla turystów punkt widokowy, do którego prowadzi 191 schodów. Częścią ratusza jest Nowy Ratusz – neorenesansowy budynek przy Rynku Dolnym. Jego budowę ukończono w 1903 roku.
18) Kościół farny św. Piotra i Pawła w Görlitz (Peterskirche) zbudowano na wzgórzu nad Nysą Łużycką. To największy kościół halowy w Saksonii. Romańska bazylika stała tu już ok. 1230 roku. Jej portal zachował się w zachodniej części obecnej świątyni. 84-metrowej wysokości wieże wzniesiono w latach 1889-1891. Są dobrym punktem orientacyjnym w mieście.
19) Kościół Frauenkirche (Najświętszej Maryi Panny) zbudowano w połowie XV w. na fundamentach wcześniejszej świątyni. Stał poza murami miasta i początkowo otoczony był cmentarzem. W latach 1869-1870 w wyniku renowacji otrzymał wygląd neogotycki.
20) Najstarsza renesansowa budowla świecka miasta – Schönhof, została zbudowana w 1526 roku. Jest tu siedziba Muzeum Śląskiego w Görlitz.
Görlitz – kolejne atrakcje
21) Święty Grób, to zespół trzech kaplic w Görlitz (powstały na przełomie XV i XVI w.), stanowiących kopię grobu Chrystusa w Jerozolimie. W XIV w. stał tu krzyż, w XV wieku drewniana kaplica.
22) Berzdorfer See, to jezioro przy południowej granicy miasta. Jedno z największych jezior Saksonii powstało w miejscu, gdzie była wcześniej odkrywkowa kopalnia węgla brunatnego.
23) W centrum Görlitz jest nieduży ogród zoologiczny o powierzchni 5 ha, a w nim pół tysiąca zwierząt. Adres: Zittauerstr. 43.
Görlitz – ciekawostki
24) W latach 1995–2016 anonimowy darczyńca przekazał miastu ponad 10 milionów euro. Z tych środków wyremontowano dwie trzecie kamienic starego miasta.
25) Podobno w Görlitz jest 4 tysiące zabytków.
26) W kościele św. Piotra i Pawła pod koniec XVII wieku Eugenio Casparini zbudował Organy Słoneczne. Potrafią one imitować głosy ptaków.
27) Piękno Görlitz powoduje, że co chwilę ekipy filmowe kręcą tu swoje filmy. Z ponad setki wymienimy tylko dwa przykłady: sceny do filmu Bękarty wojny (reż. Quentin Tarantino) i Grand Budapest Hotel (reż. Wes Anderson). Niektórzy miasto żartobliwie nazywają: Görliwood.
28) Altstadtfest Görlitz, to największe tutejsze święto. Jest organizowane co roku, w ostatni weekend sierpnia.
29) Od 1998 dwa miasta: Görlitz i Zgorzelec, to jeden organizm miejski o nazwie: Europa-Miasto Görlitz-Zgorzelec.
30) Po Görlitz jeżdżą tramwaje.
Ciekawostki o Görlitz (Goerlitz) i zdjęcia: (c) Sadurski.com
