Góra Kościuszki w Australii – niesamowite fakty
Czas czytania:3 minut/y, 54 sekund/y
Góra Kościuszki ciekawostki
Ciekawe fakty o najwyższym szczycie Australii, nieprzypadkowo mającym imię znanego Polaka. Paweł Edmund Strzelecki, badacz, podróżnik – fakty z życia
Gdzie jest Góra Kościuszki
W stanie Nowa Południowa Walia, w Górach Śnieżnych (pasmo Alp Australijskich) położona jest najwyższa góra Australii. Mająca wysokość 2228 metrów nad poziomem morza, nosi imię wybitnego Polaka – Tadeusza Kościuszki, do tego położona jest na terenie Parku Narodowego Kościuszki.
Szczyt ten został zdobyty w 1840 roku przez polskiego podróżnika i odkrywcę Pawła Edmunda Strzeleckiego. To on postanowił uczcić Tadeusza Kościuszkę, nadając górze jego imię, gdyż kształtem przypominała mu Kopiec Kościuszki w Krakowie. Niestety “Kościuszko” było trudne do wymówienia przez Australijczyków, więc górę nazwano z angielska: “Mount Kosciusko”, a w 1997 r. Komitet do Spraw Nazewnictwa Geograficznego Nowej Południowej Walii zmienił nazwę na “Mount Kościuszko”.
Australia przez wieki była niezbadanym kontynentem, co ciekawiło podróżników i badaczy. Jednym z nich był Strzelecki (niżej jego biografia).
Góra Kościuszki ciekawostki
• Nazwa góry wciąż sprawia Australijczykom dużą trudność w wymowie. Zwykle zamiast “Kościuszko” mówią: “Kozjasko” lub “Kosjołsko”. Ewentualne próby zwrócenia przez Polaków uwagi na błędną wymowę, mogą skończyć się niemiłą lub co najmniej humorystyczną sytuacją. Pewna osoba z Polski próbowała poprawić nieszczęsne “Kozjasko” i usłyszała odpowiedź: “Mieszkam tu od 46 lat i dobrze wiem, jak należy wymawiać nazwę tej góry, wiec żaden cudzoziemiec nie będzie mnie tego uczył”.
• Obecna góra Kościuszki i ta, którą zdobył Strzelecki i nadał jej imię Kościuszki, to… dwie inne góry. Po przeprowadzeniu dokładnych badań w 1910 roku okazało się, że obok góry Kościuszki jest minimalnie wyższy szczyt, nazywający się Mount Townsend (który Strzelecki także zdobył). Wtedy rząd Nowej Południowej Walii postanowił zmienić nazwy obu szczytów, dzięki czemu najwyższa góra Australii wciąż nazywa się Górą Kościuszki.
• Do wymowy nazwy Góry Kościuszko przez Australijczyków nawiązał w jednym z satyrycznych tekstów Andrzej Gawroński, satyryk mieszkający w Australii. Szczepan Sadurski zilustrował tekst rysunkiem, który ukazał się na okładce książki “Australijskie Awantury”, 2015 (patrz ilustracja wyżej).
• Góra Kościuszki znajduje się w odległości ok. 450 kilometrów od Sydney i w podobnej odległości od Melbourne.
• Górę Kościuszki (i nie tylko ją) znaną wcześniej jedynie Aborygenom, pierwszy biały człowiek zobaczył dopiero w 1824 roku.
Paweł Edmund Strzelecki – krótka biografia
Urodził się w 1797 roku w podpoznańskiej wiosce. Przez jakiś czas był zarządcą majątku księcia Franciszka Sapiehy. Gdy zmarł w 1829 r., zostawił Strzeleckiemu ogromny majątek. Wtedy Strzelecki postanowił spełnić młodzieńcze marzenia o dalekich podróżach, choć mówili że prawdziwym powodem wyjazdu (najpierw pojechał do Anglii) była nieszczęśliwa miłość. W 1831 roku wyjechał z Polski, by już do niej nigdy nie wrócić.
Podróże Strzeleckiego
W 1834 roku ruszył w podróż dookoła świata. Najpierw odwiedził Amerykę Północną, badając wschodnie stany oraz góry Appalachy. Nad Jeziorem Ontario odkrył złoża rud. Potem przemierzał Meksyk i Hawaje (tu badał m.in. wulkany). Potem była Ameryka Południowa (Brazylia, Chile, Argentyna, Peru i Urugwaj).
Strzelecki w Australii
Stąd ruszył do Australii (tu był najdłużej, bo 4 lata), do stanu Nowa Południowa Walia. Zrobił to, choć wówczas było to niebezpieczne miejsce. Australia był kolonią karną, do której wysyłano kryminalistów z Anglii.
Paweł Edmund Strzelecki jako pierwszy Europejczyk zbadał Góry Śnieżne, najwyższe pasmo Wielkich Gór Wododziałowych. Zdobył ich najwyższy szczyt, który nazwał Górą Kościuszki. Tym samym przeszedł do historii, gdyż okazało się, ze to najwyższy szczyt kontynentu australijskiego. Strzelecki odkrył Gippsland, krainę w południowo-wschodniej Australii, potem także złoża złota, węgla kamiennego i rud miedzi na wyspie Tasmania.
Strzelecki wraca do Europy
Wracając do Anglii, Paweł Edmund Strzelecki odwiedził m.in. Filipiny, Hongkong, Singapur, Indie, Egipt, Gibraltar i Francję. Podczas kilkuletniej podróży przemierzył wszystkie kontynenty świata (Antarktydy jeszcze wówczas nie znano) i przepłynął wszystkie trzy oceany. Był jednym z pierwszych Polaków, który tego dokonał.
Osiągnięcia Strzeleckiego
Po powrocie do Anglii doceniono jego osiągnięcia i traktowano jak bohatera. Został członkiem The Royal Society (angielskie towarzystwo naukowe) oraz Royal Geographical Society (Królewskie Towarzystwo Geograficzne). Otrzymał tytuł doktora honoris causa na Uniwersytecie Oxfordzkim. Królowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii odznaczyła go dwoma orderami.
Australijczycy jego nazwiskiem nazwali pasmo i dwa szczyty górskie, pustynię, rzekę, rezerwat przyrody, a nawet miasto. Wśród osób, które gratulowały mu książki opisującej Australię i Tasmanię, był Karol Darwin. Ta książka przez 40 lat była podstawowym źródłem naukowym na temat Australii. Zmarł w 1873 roku w Londynie. W 1997 roku prochy Strzeleckiego sprowadzono do Poznania i złożono w krypcie pod kościołem św. Wojciecha.
Góra Kościuszki ciekawostki: (c) Sadurski.com
Na zdjęciu: Góra Kościuszki w zimowej scenerii, foto: / cc by-sa 3.0
Zobacz też:
> Ciekawostki o Australii
> Bumerang ciekawostki
> Koala ciekawostki
