Krótka historia Bożego Narodzenia

Historia Bożego Narodzenia i tradycje świąteczne: Wigilia, Pasterka, choinka, prezenty. Boże Narodzenie – fakty, które warto znać

Dlaczego 25 grudnia?

Święta Bożego Narodzenia obchodzone są od IV wieku n.e. Rocznica narodzin Chrystusa została wyznaczona przez Kościół na dzień 25 grudnia, czyli na dzień narodzin Mitry – bóstwa solarnego. Kult Boga Słońca rozpowszechniony był zarówno w Rzymie, jak i na Bliskim Wschodzie. Aby przekonać ludność do coraz popularniejszej religii chrześcijańskiej, postanowiono dzień urodzin Mitry uczynić również dniem narodzin Jezusa Chrystusa. Liczono, że ten pierwszy zostanie zapomniany.

Święto Bożego Narodzenia zostało przyjęte z entuzjazmem jako wariant pogańskiego święta Ajona – przesunięcia słońca. W Ewangeliach brak jest wzmianek o dacie urodzin Jezusa, a uczeni przypuszczają, że w rzeczywistości jest to data symboliczna, związana z obchodami dnia przesilenia zimowego, czyli najkrótszego dnia na danej półkuli.

Noc Wigilijna

Nazwa WIGILIA pochodzi od łacińskiego słowa VIGILIARE, oznaczającego czuwanie. Na jej dzisiejszy kształt znaczący wpływ miały tradycje pogańskie oraz chrześcijańskie. Część pogańskich zwyczajów wchłonął z powodzeniem Kościół Katolicki. Niegdyś wierzono, że podczas Wigilii na ziemi pojawiają się dusze zmarłych, które przybierają postać wędrowców lub zwierząt, odwiedzając swoje dawne domostwa. W ten dzień nie można było pracować, a siadając przy stole należało dmuchnąć w stronę krzesła, by nie uszkodzić siedzącego na nim niewidzialnego gościa. W palenisku rozpalano ogień, by ogrzać przybyszy zza świata. Wierzono, że przy odrobinie szczęścia uda się dostrzec zmarłego. Otwierano przed nimi spiżarnie i dzielono się najsmaczniejszymi potrawami. Tej nocy obdarowywano chlebem także zwierzęta gospodarskie oraz te mieszkające w lasach.

> Boże Narodzenie ciekawostki

Historia Bożego Narodzenia: Choinka

Tradycja stawiania w domu drzewka przystrojonego ozdobami narodziła się na terenie Alzacji, gdzie iglaki przystrajano jabłkami, na cześć rajskiego drzewa. W Polsce tradycja pojawiła się razem z niemieckimi protestantami, na przełomie XVIII i XIX wieku, całkowicie wykorzeniając wcześniejszy zwyczaj podłaźniczki, czyli czubka jodły, świerku lub sosny, wieszanego nad drzwiami domostw, z czasem bogato przystrajanego. Ozdobami, które dawniej trafiały na gałązki stojących w domach choinek, były głównie pierniki, orzechy, rajskie jabłuszka oraz własnoręcznie wykonane ozdoby z bibuły.

Choinki oświetlano świeczkami, których ciepło miało ogrzewać przemarznięte dusze zmarłych. Dobrze nam znane łańcuchy choinkowe miały wzmacniać rodzinne więzi i przypominać o spętaniu wiernych grzechem. Gwiazda umieszczana na czubku drzewka miała za zadanie ułatwiać podróżującym powrót do domu na wigilijną wieczerzę.

Prezenty

Zwyczaj obdarowywania bliskich prezentami nawiązuje do darów, jakie od Trzech Króli otrzymał Jezus tuż po urodzeniu. To najmłodszy zwyczaj spośród wszystkich zwyczajów świątecznych. Przypuszcza się, że tradycja wręczania podarków narodziła się wraz z początkiem XIX wieku wśród bogatej arystokracji. Na wsiach prezenty zaczęto wręczać znacznie później, bo dopiero w XX wieku.

Obecnie w Dzień Bożego Narodzenia prezenty przynosi w Wielkopolsce, na Kaszubach i Pomorzu Zachodnim – Gwiazdor, w Małopolsce – Aniołek, na Górnym Śląsku – Dzieciątko Jezus, a na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie dzieci i dorosłych obdarowuje Gwiazdka.

Historia Bożego Narodzenia: Pasterka

Gdy zbliżała się magiczna północ, podczas której zwierzęta zaczynały mówić ludzkim głosem i spełniały się nawet najskrytsze marzenia – całe rodziny udawały się na mszę do kościoła. Pasterka miała upamiętniać ogłoszenie pasterzom nowiny o narodzeniu Jezusa. W IV wieku z tej samej okazji wyruszała do Jerozolimy pielgrzymka do Betlejem, położonego 10 kilometrów dalej. Odprawiano tu uroczystą mszę, kończącą obchody Dnia Bożego Narodzenia.

Historia Bożego Narodzenia: (c) Sadurski.com

Zobacz też:
> Bombki choinkowe ciekawostki
> Jak udekorować stół wigilijny
> Ciekawostki o kolędach