Orzysz – ciekawostki
Miasto Orzysz ciekawostki i najważniejsze informacje o Orzyszu. Wojskowa Stolica Polski
Orzysz informacje
1) Orzysz, to ok. 6-tysięczne miasto w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim. Leży między jeziorami Sajno i Orzysz.
2) Nazwa Orzysz funkcjonuje od 1946 roku. W języku niemieckim miasto nazywano Arys, w języku pruskim Aris – tak nazywano jezioro, nad którym w 1443 r. Konrad von Erlichshausen lokował osadę Naudorf (Nowa Wieś). Nazwa jednak się nie przyjęła i w późniejszych dokumentach krzyżackich o osadzie pisano: Aris lub Arys.
Orzysz ciekawostki z historii
3) Miejscowość prawa miejskie uzyskała w 1725 roku, z rąk króla Fryderyka Wilhelma I Pruskiego.
4) W 1826 r. pożar strawił duża część zabudowy miasta.
5) W 1890 r. w okolicach obecnego Orzysza powstał wojskowy poligon Orzysz. Pięć lat później miasto otrzymało status garnizonu i zaczęto budować koszary. Kilkanaście lat później, na przełomie XIX i XX wieku stało 80 baraków dla żołnierzy, 30 dla oficerów i tworzyły coś w rodzaju oddzielnego miasteczka z własnymi wodociągami, oświetleniem, restauracją i kasynem wojskowym.
6) W okresie międzywojennym Polacy zbudowali tu system bunkrów, którym nadawano imiona. Trzy z nich – Berta, Karl, Dora istnieje do dziś.
7) Podczas II wojny światowej na tutejszym poligonie ćwiczyły niemieckie oddziały przed skierowaniem ich na front.
Orzysz zabytki, co warto zobaczyć
8) Kościół Matki Bożej Szkaplerznej stojący obok rynku w Orzyszu wzniesiono w 1603 r. i był kościołem ewangelickim. W 1603 r. dobudowano wieżę z dzwonem. Obecnie do świątynia rzymskokatolicka.
9) W Orzyszu od 1986 r. jest kamień z tablicą, upamiętniający Michała Kajkę (1858-1940), poetę i artystę, działacz na rzecz polskości Mazur.
Jago nazwiskiem nadano ulice w kilkunastu miastach na Mazurach i nie tylko.
10) W 2010 r. na skwerze w centrum Orzysza odsłonięto pomnik internowanych w 1920 roku. Jest tu napis: “Pamięci 1600 żołnierzy i uchodźców polskich internowanych przez władze Niemieckie na terenie Orzysza podczas wojny polsko-bolszewickiej w sierpniu 1920 roku”.
11) Przy ul. Ełckiej stoi kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1913 roku.
11) Muzeum Wojska, Wojskowości i Ziemi Orzyskiej znajduje się przy ul. Giżyckiej 9. Działą od 2015 roku.
Orzysz ciekawostki
12) Wojskowa Stolica Polski – pod tym hasłem reklamuje się Orzysz. Dlaczego? Od 1753 r. stacjonują tu jakieś wojska. Najpierw pruskie, potem niemieckie, potem (do chwili obecnej) polskie. Podczas I wojny światowej (1914-1915) także rosyjskie.
13) Obecny poligon w Orzyszu ma powierzchnię ponad 16 tys. ha (160 km²).
14) Śniardwy Orzysz, to klub sportowy założony w 1951 roku jako Start Orzysz. Piłkarze klubu rozgrywają mecze na stadionie miejskim znajdującym się przy ul. 1 Maja.
15) Centrum Informacji Turystycznej w Orzyszu znajduje się przy ul. Giżyckiej 15.
16) Co roku w okresie wakacyjnym organizowane są Dni Orzysza.
Orzysz ciekawostki i zdjęcia: (c) Sadurski.com