Województwo lubelskie – atrakcje, informacje
Województwo lubelskie atrakcje turystyczne, zabytki, ciekawostki, największe miasta, interesujące muzea. Co warto zobaczyć na Lubelszczyźnie – najciekawsze miejsca. Z czego słynie woj. lubelskie
Województwo lubelskie najważniejsze informacje
1) Województwo lubelskie położone jest we wschodniej Polsce. Zajmuje powierzchnię ponad 25 tys. km2, co daje mu trzecie miejsce wśród województw w kraju. Mieszka tu ok. 2,1 mln osób. Siedziba wojewody i sejmiku znajduje się w Lublinie.
2) Najdalej wysunięty na wschód punkt Polski znajduje się w miejscowości Zosin, w powiecie hrubieszowskim. Jego dokładna lokalizacja umiejscawia się na kolanie Bugu, który przepływa przez tę wieś. W pobliżu znajduje się przejście graniczne Zosin-Uściług.
Województwo lubelskie miasta ciekawostki
3) Największe miasta woj. lubelskiego, w kolejności liczby mieszkańców:
> Lublin
> Zamość
> Chełm
> Biała Podlaska
> Puławy
> Świdnik
> Kraśnik
> Łuków
> Biłgoraj
> Lubartów
> Tomaszów Lubelski
> Łęczna
> Krasnystaw
> Hrubieszów
> Międzyrzec Podlaski
> Dęblin
> Radzyń Podlaski
> Włodawa
> Janów Lubelski
> Parczew
> Ryki
> Poniatowa
> Opole Lubelskie
> Bełżyce
> Terespol
> Szczebrzeszyn
Województwo lubelskie atrakcje turystyczne – co zobaczyć
Podziemia Kredowe w Chełmie
4) Unikatowa w skali Europy pozostałość po podziemnym wydobyciu kredy piszącej. W labiryntach dawnych korytarzy zorganizowano trasę turystyczną, której długość wynosi ok. 2 km. Podczas zwiedzania można zapoznać się z ekspozycjami archeologicznymi i górniczymi. Atrakcją jest spotkanie z duchem Bieluchem, który czasem pojawia się również pod postacią białego niedźwiedzia.
Zamość
5) Układ architektoniczno-urbanistyczny Starego Miasta w Zamościu – stanowi unikat w skali światowej. Układ ulic oraz rozmieszczenie budynków nawiązują do anatomii człowieka, gdzie głowę stanowił dawny pałac Zamoyskich, serce Rynek Wielki, kręgosłup ulica Grodzka, ramiona ulice Solna i Moranda a ręce i nogi bastiony twierdzy. Do najważniejszych zabytków w obrębie Starego Miasta należą charakterystyczny ratusz oraz reprezentujące renesans lubelski katedra pw. Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła oraz synagoga, która ponadto jest najlepiej zachowaną renesansową synagogą w Polsce.
Szlak Renesansu Lubelskiego
6) To trasa turystyczna, która przebiega przez województwo lubelskie i obejmuje budowle mające cechy charakterystyczne dla tzw. renesansu lubelskiego. Na liście znajdują się 42 obiekty, głównie o charakterze sakralnym. Najwięcej z nich, bo aż 11, znajduje się w Lublinie.
Zespół klasztorny w Krasnobrodzie
7) Ufundowany został pod koniec XVII w. przez królową Marysieńkę Sobieską w podzięce za odzyskane zdrowie. W Kościele Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny znajduje się cudowny obraz Matki Bożej Krasnobrodzkiej. W podominikańskich zabudowaniach mieści się Muzeum Sakralne, które prezentuje m. in. ornaty z XVIII i XIX w. oraz starodruki ,w tym łaciński przekład Pisma Świętego tzw. Wulgatę oraz polski przekład Nowego Testamentu wykonany przez ks. Jakuba Wujka. Warto odwiedzić również Krasnobrodzkie Muzeum Parafialne, gdzie można zobaczyć eksponaty związane m. in. ze słynnymi niegdyś garncarzami krasnobrodzkimi. Wśród obiektów w mieście należy wymienić ponadto kaplice, w tym Kaplicę Objawień na Wodzie oraz Kalwarię Krasnobrodzką wykonaną przez artystę ludowego Lucjana Borutę.
Cerkiew w Szczebrzeszynie
8) Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Mary Panny w Szczebrzeszynie jest najstarszą czynną świątynią prawosławną w Polsce. Powstała w XVI w., a do jej budowy posłużyły fundamenty jeszcze starszej świątyni. Z pierwotnego wyposażenia zachowały się drzwi z 1540 r.
Kostomłoty
9) Parafia neounicka (bizantyjsko-słowiańska) w Kostomłotach – jest jedyną parafią w tym obrządku na świecie. Nabożeństwa odbywają się w zabytkowej cerkwi pw. św. Nikity. Świątynia ta ma konstrukcję zrębową i pochodzi z XVII w. Do najcenniejszych elementów wyposażenia należą carskie wrota z XVIII w., eklektyczny ikonostas, ikona św. Nikity z XVII w. oraz księga liturgiczna z XVIII w.
Zespół Synagogalny we Włodawie
10) Jest wyjątkowym miejscem na mapie Polski. Znajdują się tu trzy obiekty dawnej gminy żydowskiej. W Wielkiej Synagodze prezentowana jest bogata kolekcja eksponatów związanych z kulturą żydowską. W Małej Synagodze można zapoznać się z historią i etnografią regionu. Trzecim obiektem jest Dom Pokahalny.
Lubelski Trójkąt Turystyczny
11) Tworzą go położone w niewielkiej odległości Puławy, Nałęczów i Kazimierz Dolny n. Wisłą. W Puławach znajduje się jeden z najpiękniejszych parków w Polsce, gdzie w Świątyni Sybilli Izabela Czartoryska założyła w 1801 r. pierwsze polskie muzeum. Nałęczów, to słynne uzdrowisko z pijalnią wód, które nazywane bywa również miastem-ogrodem. W barokowym Pałacu Małachowskich zobaczyć można Muzeum Bolesława Prusa.
Kazimierz Dolny stanowi unikalny w skali europejskiej zespół architektoniczno-przyrodniczy. Wśród największych zabytków należy wyróżnić kościół farny pw. św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja, gdzie znajdują się XVII-wieczne modrzewiowe organy uważane za najstarsze grające organy w Polsce.
Kirkut w Szczebrzeszynie
12) Jest jednym z najstarszych zachowanych cmentarzy żydowskich w Polsce. Pomimo zniszczeń dokonanych podczas II wojny światowej i w latach późniejszych, do dziś zachowało się ok. 400 nagrobków (macew). Na najstarszej widnieje data 1545 r.
Pomnik Chrząszcza
13) Pomnik Chrząszcza w Szczebrzeszynie nawiązuje do wiersza Jana Brzechwy „Chrząszcz”, który zaczyna się słowami: „W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie i Szczebrzeszyn z tego słynie”. Dwumetrowy pomnik z brązu zobaczyć można na szczebrzeszyńskim Rynku. Drugi, mniejszy, wyrzeźbiony w drewnie znajduje się u podnóża Góry Zamkowej.
Województwo lubelskie muzea
Muzeum Narodowe w Lublinie
14) Składa się z czterech oddziałów w Lublinie i pięciu poza miastem. Główna siedziba mieści się w Zamku, gdzie na szczególną uwagę zasługuje unikatowa w skali Polski i Europy średniowieczna Kaplica Trójcy Świętej z freskami bizantyjsko-ruskimi.
W zabytkowej Bramie Krakowskiej, symbolu miasta, mieści się Muzeum Historii Miasta Lublina. W dawnym areszcie Gestapo umiejscowione jest Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem”, gdzie można zobaczyć m. in. oryginalne napisy wyryte na ścianach przez więźniów.
Pałac w Kozłówce
15) Stanowi unikat w skali Europy pod względem zachowania oryginalnego wystroju z przełomu XIX i XX w. Budowla ta jest obecnie siedzibą Muzeum Zamoyskich. Wśród eksponatów zobaczyć można m in. porcelanę miśnieńską, szafy gdańskie, naczynia srebrne i platerowane, kobierce wschodnie czy też najbogatszy w Europie zbiór rolek z nagraniami muzyki klasycznej do pianoli i organoli. W budynku dawnej powozowni, poza zabytkowymi pojazdami i akcesoriami jeździeckimi, można zobaczyć unikalną Galerię Sztuki Socrealizmu. Wśród eksponatów znajdują się plakaty, obrazy, rzeźby, a nawet dawne pomniki Bieruta, Lenina i Marchlewskiego.
Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym
16) Muzeum ma sześć oddziałów, które położone są na terenie trzech miejscowości. W ramach jego działalności warto odwiedzić Muzeum Sztuki Złotniczej, jedyne tego typu muzeum w Polsce oraz Dom Kuncewiczów, pełne pamiątek po ich dawnych właścicielach, Marii i Jerzym Kuncewiczach. Odbywa te oddziały zlokalizowane są w Kazimierzu Dolnym. Swoistą ciekawostką jest Grodzisko we wsi Żmijowiska, gdzie można zobaczyć odtworzone fragmenty wczesnośredniowiecznego grodu oraz skansen z rekonstrukcją typowych dla tamtego okresu budowli.
Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju
17) Ma w swoich zbiorach przede wszystkim eksponaty regionalne. Dla pasjonatów etnografii szczególnie cenne będą stroje biłgorajsko-tarnogrodzkie. W skansenie „Zagroda Sitarska”, umiejscowionym w jedynym ocalałym domu sitarskim, poza eksponatami związanymi z rzemiosłem sitarza, znajdują się również te dotyczące życia codziennego, rolnictwa i hodowli zwierząt.
Muzeum Nożyczek w Tarnogrodzie
18) Jest jedyną taką placówką w Polsce i Europie. Mieści się w budynku zabytkowej synagogi. Wśród eksponatów zobaczyć można m in. nożyce do bonsai, do cięcia cygar, do obcinania kocich pazurków, nożyczki z pięcioma parami ostrzy zwane niszczarką dla ubogich. Inspiracją do powstania muzeum był herb Tarnogrodu, w którym znajduje się gryf trzymający nożyczki. Ciekawostką związaną z Tarnogrodem jest fakt, iż znajduje się tu jeden z największych rynków w Polsce.
Muzeum Kowalstwa w Wojciechowie
19) To jedno z niewielu miejsc w Polsce, w których można zapoznać się z rzemiosłem kowalskim. W ramach ekspozycji zgromadzono ponad tysiąc eksponatów. Niezmiernie ciekawie prezentuje się rekonstrukcja kuźni, którą wyposażono w palenisko, miech, kowadło oraz wszelkie kowalskie narzędzia. Muzeum mieści się w zabytkowej XVI-wiecznej Wieży Ariańskiej.
Lubelszczyzna i przyroda
Roztoczański Park Narodowy
20) Słynie przede wszystkim jako ostoja koników polskich, których dzikimi przodkami były tarpany. We Floriance znajduje się Ośrodek Ochrony Zachowawczej Konika Polskiego. Zwierzęta te można też zobaczyć w pobliżu stawów Echo. Warto zajrzeć do Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego RPN w Zwierzyńcu, który prezentuje m. in. ciekawe, multimedialne dioramy dotyczące różnych środowisk występujących na terenie Parku.
Poleski Park Narodowy
21) Ten park chroni torfowiska, tereny podmokłe i leśne wraz z występującą tam florą i fauną. Występuje tu prawdopodobnie najliczniejsza populacja żółwi błotnych w Polsce. W celu ochrony tego gatunku, zagrożonego wyginięciem, utworzono Ośrodek Ochrony Żółwia Błotnego w Urszulinie. Na terenie Parku występują ponadto ciekawe mięsożerne rośliny, takie jak rosiczka, pływacz czy bardzo rzadka aldrowanda pęcherzykowata.
Warto również odwiedzić Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny Poleskiego Parku Narodowego w Starym Załuczu, gdzie poza zbiorami przyrodniczymi prezentowane są również eksponaty związane z historią i kulturą Polesia Zachodniego.
Chełmski Park Krajobrazowy
22) Są tu m.in. unikalne w skali kraju i Europy torfowiska węglanowe o odczynie zasadowym (w przeciwieństwie do większości torfowisk, które charakteryzują się odczynem kwaśnym). Park jest też ostoję lęgową dla wielu ptaków, w tym dla narażonej na wyginięcie wodniczki.
Rezerwat przyrody „Nad Tanwią”
23) Położony jest na obszarze parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej. Jego osobliwością są tzw. szumy na Tanwi – malownicze wodospady powstałe na progach skalnych na rzece Tanew. Jest to również jedyne miejsce w Polsce, gdzie można wyraźnie zobaczyć granicę geologiczną pomiędzy Europą Zachodnią (o budowie fałdowej) a Europą Wschodnią (o budowie płytowej).
Szlakiem Skamieniałych Drzew
24) Przyrodniczo-kulturowa ścieżka edukacyjna „Szlakiem Skamieniałych Drzew” przebiega przez Południoworoztoczański Park Krajobrazowy. Jej osobliwością są „skamieniałe drzewa”, a więc kawałki drewna, w których występuje duża zawartość krzemionki. Największy taki zbiór w Polsce można zobaczyć w ramach ekspozycji w Muzeum Skamieniałych Drzew w Siedliskach. Na trasie ścieżki znajduje się również kaplica przy kościele Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Siedliskach, która wyłożona jest skamieniałymi drzewami. W naturalnym środowisku skamieniałe drzewa można odnaleźć w glebie rezerwatu „Jalinka”.
Kraina Lessowych Wąwozów
25) Jest to obszar w zachodniej części województwa, który obejmuje największe skupisko lessowych wąwozów w Europie. Ponad połowę z nich można podziwiać w Kazimierskim Parku Krajobrazowym. Do najpiękniejszych należą Wąwóz Korzeniowy Dół, Wąwóz Norowy Dół, Wąwóz na Niezabitowskich i Wąwóz Małachowskiego w Kazimierzu Dolnym, a ponadto Wąwóz Głowackiego w Nałęczowie i Wąwóz Lipinki w okolicach Wąwolnicy.
Dąb szypułkowy Bolko w Hniszowie
26) Należy do najstarszych dębów w Polsce. Ma ponad 500 lat, 28 m wysokości, ok. 9 m obwodu, a rozpiętość korony wynosi 36 m. W 2016 r., jako jedyny reprezentant Polski, zajął czwarte miejsce w międzynarodowym plebiscycie na Europejskie Drzewo Roku.
Województwo lubelskie atrakcje i zdjęcia: (c) Sadurski.com
Zobacz też:
> Podlasie
> Świętokrzyskie
> Mazowsze