Żelki – historia słodkiego misia
Żelki, to jedne z najpopularniejszych słodyczy. Choć są z nami już od tylu lat, wciąż niewiele osób wie, kto je wymyślił i w jaki sposób powstały. Sadurski.com odkrywa historię słodkiego misia
Dawne słodycze
Historia słodyczy jest prawie tak stara, jak historia świata. Starożytni Grecy i Rzymianie zajadali się ciastkami i ciastami, których słodki smak pochodził od soku z daktyli, winogron lub miodu. W średniowiecznej Europie przysmakiem były wszelkiego rodzaju pierniki. W XVI wieku dzięki wyprawom geograficznym poznaliśmy kakao i czekoladę, które bardzo szybko stały się niezastąpionymi składnikami słodyczy.
Przez setki lat do produkcji słodkich smakołyków wykorzystywano bardzo drogi, sprowadzany z krajów arabskich, cukier trzcinowy. Powodowało to, że słodycze były towarem kosztownym, na który niewielu mogło sobie pozwolić. Przełomem w okazało się rozpoczęcie produkcji cukru z buraków cukrowych na początku XIX stulecia.
Żywica akacjowa
To właśnie wtedy cukiernicy wpadli na pomysł połączenia cukru z żywicą pewnego gatunku drzew akacjowych, tzw. gumą arabską. Oczyszczoną żywicę akacjową podgrzewano z cukrem, dodawano owoce i różne substancje smakowe, otrzymując w ten sposób słodycze o gumowej konsystencji – poprzedników żelków.
Prawie w tym samym czasie, a dokładnie w 1922 roku, niemiecki cukiernik Hans Riegel po raz pierwszy opracował koncepcję i stworzył wykonanego z gumy owocowego żelka „Tańczącego Misia”. Kształt żelka zainspirowany był tresowanymi niedźwiedziami, które w XIX w. stanowiły główną rozrywkę na jarmarkach, festynach kościelnych i innych świątecznych ceremoniach. W taki sposób powstał pierwszy na świecie żelek miś – przodek obecnego „Złotego Misia”, produktu marki Haribo.
Jak powstają żelki
Żelki mogą przybierać różne kształty, czy będzie to miś, butelka z colą czy wisienka – zależy to od wizji i pomysłu projektanta. Jego odręczny rysunek zostaje zeskanowany do komputera, gdzie specjalny program graficzny tworzy dokładny trójwymiarowy obraz projektu. Następnie dane z rysunku technicznego zostają przekazane do frezarki, która wycina gipsowy model – wzór dla dowolnej liczby gipsowych stempli. Maszyna robi odciski stempli w tacach z drobnym, wygładzonym proszkiem skrobiowym, tworząc w ten sposób formy do żelków. Zagłębienia te wypełnia się gorącą, płynną, owocową miksturą i poddaje procesowi suszenia. Powstałe w ten sposób żelki powlekane są woskiem pszczelim i carnauba, który nadaje im połysk i sprawia, że się nie sklejają. Po zakończeniu tego procesu, żelki są gotowe do jedzenia.
Obecnie do produkcji żelków np. Złotych Misiów, zamiast gumy arabskiej, stosowana jest przede wszystkim najwyższej jakości żelatyna wieprzowa. Alternatywą mogą być również skrobia lub agar-agar – tropikalny gatunek glonów. Żelki powstałe z dodatkiem tych produktów nie zawierają żelatyny wieprzowej i mogą być spożywane przez wegetarian oraz wyznawców islamu.
Twórca żelków Haribo
Czy Hans Riegel, twórca „Złotego Misia”, spodziewał się, iż w ciągu kolejnych dziesięcioleci jego wynalazek podbije serca dzieci i dorosłych na całym świecie? Tego niestety nie wiemy. Jednak to dzięki jego pomysłowości, niemal 100 lat temu, w małym przydomowym ogródku, rozpoczęła się historia firmy Haribo (skrót od HAns RIegel BOnn), jej symbolu – żółtego misia z wielką, czerwoną kokardą oraz uwielbianych pod każdą szerokością geograficzną żelków.
Przeczytaj też:
> Wszystko o tortach
> Substancje słodzące w słodyczach
> Lody na dobry humor
> Jak cukier wpływa na mózg