Jak rozpoznać stłuczenie nadgarstka. Objawy i leczenie

Jak zbudowany jest nadgarstek?

Nadgarstek to niezwykle złożona struktura, której budowa umożliwia szeroki zakres precyzyjnych ruchów ręki, a jednocześnie zapewnia jej stabilność i ochronę przed urazami. W anatomii nadgarstka wyróżnia się trzy główne elementy: kości, stawy oraz więzadła.

Nadgarstek składa się z ośmiu krótkich kości, ułożonych w dwa szeregi:

• szereg bliższy – kość łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta i grochowata;
• szereg dalszy – kość czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata i haczykowata.

Kości łączą się za pomocą trzech rodzajów stawów – promieniowo-nadgarstkowego, międzynadgarstkowych oraz śródnadgarstkowego. W strukturze nadgarstka znajdują się również liczne więzadła i torebki stawowe, które zapewniają stabilność i ruchomość tej części kończyny górnej. [1]

Najczęstsze urazy nadgarstka

Do urazu nadgarstka może dojść m.in. w wyniku upadku, wypadku komunikacyjnego, podczas aktywności sportowych czy nawet przy wykonywaniu codziennych czynności.

Złamanie kości nadgarstka

Częstym urazem nadgarstka jest złamanie kości łódeczkowatej, do którego może nastąpić wskutek upadku na wyprostowaną rękę. Złamanie nadgarstka bywa trudne do wykrycia w początkowej fazie, ponieważ wczesne badanie radiologiczne może wskazywać jedynie na stłuczenie. [2]

Kontuzje i mikrourazy

W obrębie nadgarstka mogą wystąpić także inne kontuzje, obejmujące uszkodzenia tkanek miękkich, więzadeł, mięśni czy stłuczenia. Tego typu urazy często objawiają się nagłym, silnym bólem, zniekształceniem oraz utrudnieniem funkcji ręki. Na problemy z nadgarstkiem wpływają również mikrouszkodzenia, które kumulują się z upływem czasu i mogą prowadzić do podobnych objawów. W takim przypadku dochodzi do stanów zapalnych w różnych częściach ręki, które skutkują narastającym bólem, zaburzeniami czucia lub ograniczeniem zakresu ruchów. [3]

Częste przyczyny bólu nadgarstka

Ból ręki i nadgarstka często może być powodowany przez mikrourazy, o których nie zawsze wiadomo, dopóki się “nie zsumują”. Często przyczyną dolegliwości są takie schorzenia jak: [4]

• choroba zwyrodnieniowa stawów rąk;
• zapalne choroby stawów, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) czy dna moczanowa;
• zapalenie pochewki ścięgna zginacza palca;
• zespół cieśni nadgarstka;
• choroba de Quervaina (zapalenie ścięgien kciuka);
• ganglion (wypukłość spowodowana nagromadzeniem płynu w pochewkach ścięgien lub stawach);
• przykurcz Dupuytrena – choroba prowadząca do pogrubienia tkanki pod skórą dłoni i przykurczu palców.

Czym jest stłuczenie i jak do niego dochodzi?

Stłuczenie to uraz tkanek miękkich, który powstaje w wyniku uderzenia lub innego działania siły zewnętrznej, bez uszkodzenia skóry. W momencie uderzenia dochodzi do zgniecenia tkanki oraz uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych. Gdy naczynia te pękają, krew wydostaje się do otaczających tkanek, tworząc tzw. krwiak – czyli skupisko krwi pod nienaruszoną skórą. W efekcie pojawia się zasinienie, będące widoczną oznaką urazu. [5,6]

Stłuczenie nadgarstka – objawy

Najbardziej rozpoznawalnym objawem stłuczenia jest siniak, czyli zmiana koloru skóry na odcienie fioletu, niebieskiego, zielonkawego czy żółtawego. W miejscu urazu może również wystąpić obrzęk, ból i tkliwość, które wynikają z uszkodzenia tkanek oraz reakcji zapalnej organizmu. Czasem obserwuje się także drobne plamki krwotoczne. Objawy te zwykle ustępują stopniowo, w zależności od siły uderzenia oraz indywidualnych predyspozycji organizmu. [5,6]

Czym różni się stłuczenie nadgarstka od zwichnięcia i skręcenia?

Każdy z tych trzech urazów zachodzi pod skórą. Dlatego na pierwszy rzut oka ich rozróżnienie może być trudne. Podstawową różnicą jest stopień uszkodzenia struktur tworzących nadgarstek.

Skręcenie to uraz, w którym dochodzi do nadmiernego rozciągnięcia lub częściowego uszkodzenia więzadeł stabilizujących staw. W przypadku zwichnięcia następuje całkowita utrata kontaktu między powierzchniami stawowymi, co oznacza, że staw „wyskakuje” ze swojego prawidłowego położenia. Natomiast złamanie to najpoważniejszy z tych urazów, polegający na przerwaniu ciągłości kości. [7] W przypadku stłuczenia te struktury nie ulegają uszkodzeniu.

Jak uśmierzyć ból w nadgarstku?

Przy stłuczeniu nadgarstka, podobnie jak przy innych urazach tkanek miękkich, ważne jest szybkie podjęcie działań mających na celu zmniejszenie bólu, obrzęku i przyspieszenie regeneracji. [8]

Chłodzenie

Zaraz po urazie zastosuj zimny okład, aby zmniejszyć obrzęk i ograniczyć wyciek krwi z uszkodzonych naczyń. Pamiętaj, aby nie przykładać lodu bezpośrednio do skóry – użyj ręcznika lub sięgnij po żelowy kompres. Stosuj okład przez około 20 minut, robiąc przerwy między kolejnymi aplikacjami. [4]

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)

Preparaty dostępne w aptece, takie jak żele i aerozole z substancjami czynnymi o właściwościach przeciwzapalnych, pomagają zmniejszyć ból i zredukować objawy stanu zapalnego. Działają miejscowo i pozwalają szybko złagodzić dolegliwości w obrębie stłuczonego miejsca. [8] Przykładem jest spray Diky 4% – produkt leczniczy z diklofenakiem, który łagodzi objawy stanu zapalnego i działa przeciwbólowo [9].

Preparaty wspomagające redukcję obrzęków i siniaków

Produkty zawierające heparynę lub wyciągi z kasztanowca przyspieszą wchłanianie krwiaków i wpłyną na poprawę krążenia krwi w uszkodzonych tkankach. [8]

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Choć w wielu przypadkach możesz złagodzić objawy kontuzji domowymi sposobami i za pomocą preparatów dostępnych bez recepty, w pewnych sytuacjach warto skonsultować się z lekarzem. Nie zwlekaj z wizytą, jeśli: [4]

• dolegliwości bólowe w obrębie stłuczonego miejsca nie ustępują w ciągu kilku dni lub się nasilają;
• pojawi się osłabienie lub zaburzenia czucia (na przykład mrowienie lub pieczenie);
• wystąpią inne niepokojące objawy, takie jak znaczący obrzęk, zaczerwienienie, ocieplenie stawów, sztywność, ograniczenie ruchomości, stany podgorączkowe lub ogólne złe samopoczucie.

Pamiętaj! Zawsze, gdy dzieje się coś niepokojącego lub po urazie, warto omówić to ze specjalistą – nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydaje się, że uraz jest niewielki. Taka wizyta pozwoli ci upewnić się, że nie doszło do poważniejszego uszkodzenia.

Artykuł na zlecenie marki Diky.

Źródła

[1] Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, s. 124-125, 157-159

[2] Wojtkowski Janusz i in.,: Urazy sportowe dzieci i młodzieży, In: Współczesne metody rehabilitacji dzieci i młodzieży. Praca zbiorowa / Kułak Wojciech [i in.] (eds.), 2014, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Wydział Nauk o Zdrowiu, ISBN 978-83-89934-83-3, pp. 91-108

[3] Budek, Ziemowit, Monika Skrzypiec-Spring, Andrzej Bugajski, Bóle nadgarstka w aspekcie treningu strzeleckiego, Strzelectwo sportowe, zeszyt 8/2011, s. 27

[4] Guła Z., Korkosz M., Ból ręki oraz ból nadgarstka: przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/68165,bol-reki-oraz-bol-nadgarstka-przyczyny-objawy-i-leczenie [Dostęp online: 01.03.2025] [5] Sułko J., Zamknięte obrażenia tkanek miękkich, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165546,zamkniete-obrazenia-tkanek-miekkich [Dostęp online: 01.03.2025] [6] Harris, Tara L., and Emalee G. Flaherty, Bruises and skin lesions., Child abuse and neglect: diagnosis, treatment, and evidence. 1st Ed. St. Louis (Mo). Elsevier Saunders (2010): 239-251.

[7] Sułko J., Skręcenie stawu skokowego (pot. skręcenie kostki), Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165580,skrecenie-stawu-skokowego-skrecenie-kostki [Dostęp online: 01.03.2025] [8] Kaźmierczak-Łukaszewicz, S. (2019) Zachowawcze leczenie urazów stawu skokowego, Ortopedia Praktyczna i Trumatologia, 2/2019

[9] Diky 4% – aerozol na skórę, roztwór, Medycyna Praktyczna – Baza Leków: https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/66757,Diky-4-aerozol-na-skore.-roztwor#indication [Dostęp online: 01.03.2025]

Stłuczenie nadgarstka w Sadurski.com