Ciekawostki, zabytki i atrakcje Fromborka

Frombork, miasteczko położone w województwie warmińsko-mazurskim, na Warmii, to perła północnej Polski. Znane jako “Klejnot Warmii” czy “Gród Kopernika”, przyciąga turystów swoją bogatą historią, zabytkami i malowniczym położeniem nad Zalewem Wiślanym. Poznaj Frombork ciekawostki, zabytki i atrakcje

Frombork

Frombork leży nad południowym brzegiem Zalewu Wiślanego, w powiecie braniewskim. Z jednej strony otaczają go wody zalewu, a z drugiej wzniesienia, na których góruje Wzgórze Katedralne. Miasto leży w historycznym regionie Warmii, blisko granicy z rosyjskim Obwodem Królewieckim. Mieszka tu ponad 2 tys. osób, co czyni go jednym z mniejszych miast w Polsce

Trzy najważniejsze fakty z historii

Nadanie praw miejskich w 1310 roku: Frombork oficjalnie stał się miastem w 1310 roku, co zapoczątkowało jego rozwój jako ośrodka administracyjnego i religijnego Warmii. Prawa te utracił po II wojnie światowej w 1945 roku i odzyskał je w 1959 roku

Pokój toruński w 1466 roku: Na mocy drugiego pokoju toruńskiego Frombork, wraz z całą Warmią, znalazł się w granicach Korony Królestwa Polskiego. To wydarzenie ugruntowało jego przynależność do Polski na kilka wieków i umożliwiło rozwój pod polskim panowaniem.

Operacja 1001-Frombork (1966–1973): Po zniszczeniach II wojny światowej, w latach 1966–1973 przeprowadzono odbudowę miasta w ramach akcji Związku Harcerstwa Polskiego pod kryptonimem „Operacja 1001-Frombork”. Było to przygotowanie do obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, a w prace zaangażowało się niemal 2,4 tys. harcerzy, z których wielu otrzymało potem tytuł Honorowego Obywatela Fromborka.

Zamek i inne zabytki Fromborka

Frombork nie posiada klasycznego zamku w rozumieniu średniowiecznej warowni rycerskiej, ale jego Wzgórze Katedralne, otoczone murami obronnymi, pełniło podobną funkcję i bywa nazywane „zamkiem” ze względu na swój forteczny charakter. Zespół katedralny na Wzgórzu Katedralnym. Główne elementy tego kompleksu to:

Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja

Wybudowana w latach 1329–1388 w stylu gotyckim, jest największym kościołem Warmii i jedyną na świecie tak dobrze zachowaną średniowieczną warownią katedralną. W jej wnętrzu znajdują się cenne zabytki, m.in. organy z XVII wieku i grób Mikołaja Kopernika.

Wieża Radziejowskiego

Najwyższa budowla wzgórza, pełniąca niegdyś funkcję dzwonnicy, latarni morskiej i punktu obserwacyjnego. Obecnie mieści planetarium oraz wahadło Foucaulta, które demonstruje ruch obrotowy Ziemi.

Wieża Kopernika

XIV-wieczna baszta, w której mieszkał i pracował Mikołaj Kopernik. Choć obecnie nie jest dostępna dla zwiedzających, pozostaje symbolem jego obecności we Fromborku.

Już poza Wzgórzem Katedralnym stoją inne zabytki:

Wieża Wodna: Zbudowana w 1571 roku, była częścią średniowiecznego systemu wodociągowego i drugim tego typu obiektem w Europie. Dziś na jej szczycie jest taras widokowy na panoramę miasta.

Kościół św. Mikołaja: Dawny kościół parafialny, poważnie zniszczony w 1945 roku, obecnie w stanie częściowej ruiny.

Zespół poszpitalny św. Ducha z kaplicą św. Anny: XV-wieczny kompleks, w którym obecnie mieści się Muzeum Historii Medycyny, prezentujące dawne narzędzia lekarskie i związki Kopernika z medycyną.

Mikołaj Kopernik – życie i dokonania we Fromborku

Mikołaj Kopernik (1473–1543), jeden z najwybitniejszych astronomów w historii, jest nierozerwalnie związany z Fromborkiem. Przybył tu w 1501 roku, by objąć urząd kanonika warmińskiej kapituły, a od 1510 roku osiadł na stałe, mieszkając na Wzgórzu Katedralnym aż do śmierci w 1543 roku (z przerwami na pobyty w Olsztynie i inne krótkie wyjazdy). Jako kanonik pełnił tu różne funkcje: był administratorem dóbr kapituły, lekarzem, a nawet obrońcą miasta podczas najazdów.

To właśnie we Fromborku Kopernik dokonał swojego największego osiągnięcia – opracował dzieło „De revolutionibus orbium coelestium” („O obrotach sfer niebieskich”), które przedstawiło heliocentryczną teorię wszechświata. Obserwacje prowadził m.in. z Wieży Kopernika oraz w ogrodzie swojej kanonii, gdzie urządził stanowisko obserwacyjne (tzw. pavimentum). Jego dzieło zrewolucjonizowało naukę, zmieniając postrzeganie miejsca Ziemi we wszechświecie.

Kopernik zmarł 21 maja 1543 roku we Fromborku i został pochowany w tutejszej katedrze, zgodnie z tradycją grzebania kanoników. Miejsce jego pochówku pozostawało nieznane przez wieki, aż do 2005 roku, kiedy archeolodzy odnaleźli szczątki pod posadzką katedry. Po potwierdzeniu autentyczności za pomocą badań DNA (porównano je z włosami astronoma znalezionymi w Szwecji), 22 maja 2010 roku odbył się uroczysty ponowny pochówek w bazylice, gdzie dziś można zobaczyć jego grób z epitafium.

Pamięć o Koperniku jest żywa także dzięki pomnikowi, który stanął u stóp Wzgórza Katedralnego w 1973 roku, w 500. rocznicę jego urodzin. Sześciometrowa figura z brązu, autorstwa Mieczysława Weltera, przedstawia astronoma w zadumie, spoglądającego na Zalew Wiślany. To jeden z symboli Fromborka i popularne miejsce zdjęć turystów.

Przystań dla jachtów i łodzi

Frombork, dzięki swojemu położeniu nad Zalewem Wiślanym, posiada port morski z przystanią dla jachtów i łodzi, który jest ważnym punktem na turystycznej mapie miasta. Port pełni funkcję zarówno rybacką, jak i turystyczną, oferując miejsca dla jachtów oraz możliwość zakupu świeżych ryb prosto od rybaków. W sezonie letnim organizowane są stąd rejsy wycieczkowe, m.in. do Krynicy Morskiej, Tolkmicka czy nawet Królewca (działa tu morskie przejście graniczne).

Miejsca i atrakcje turystyczne we Fromborku

Frombork oferuje turystom szereg miejsc wartych odwiedzenia. Oto najważniejsze z nich:

Planetarium w Wieży Radziejowskiego: Działa od 1973 roku i pozwala na obserwację nieba w miniaturowej formie, co jest hołdem dla astronomicznych dokonań Kopernika.

Park Astronomiczny w Roninie: Oddalony o 2 km od centrum, na Górze Żurawiej, z teleskopami i rekonstrukcjami instrumentów Kopernika, jest niezwykłym miejscem dla miłośników astronomii.

Muzeum Mikołaja Kopernika: Mieści się w dawnym Pałacu Biskupim na Wzgórzu Katedralnym i prezentuje życie astronoma, jego dzieła oraz historię regionu.

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej: Odbywa się latem w katedrze, przyciągając artystów z całego świata i oferując niezapomniane koncerty na XVII-wiecznych organach.

Plaża i molo: Skromna, ale urokliwa plaża nad Zalewem Wiślanym zachęca do spacerów i odpoczynku, a molo jest miejscem relaksu i wędkowania.

Rynek miejski: Jest tu fontanna symbolizująca Układ Słoneczny i ławeczka z figurą Kopernika z brązu.

Frombork ciekawostki

1) XIV-wieczny kanał wodny zwany Kanałem Kopernika, błędnie przypisywany jest Kopernikowi. Był innowacyjnym systemem hydrotechnicznym dostarczającym wodę na Wzgórze Katedralne.

2) Pierwsza huta szkła na Warmii powstała pod Fromborkiem około 1540 roku.

3) W czasie II wojny światowej Frombork został zniszczony w 70%, ale dzięki powojennej odbudowie odzyskał swój blask.

4) Badania potwierdziły, że wody chlorkowo-sodowe z odwiertu Frombork IGH-1 mają właściwości lecznicze. Być może dzięki nim miasto stanie się uzdrowiskiem.

5) W czasie wojen szwedzkich (XVII w.) wojska Gustawa Adolfa zrabowały skarbiec katedralny, w tym księgozbiór Kopernika, który trafił do Szwecji.

6) „Operacja 1001-Frombork” była jedną z największych akcji odbudowy w powojennej Polsce, angażującą tysiące młodych ludzi.

7) Festiwal organowy odbywający się we Fromborku, to jeden z najstarszych festiwali tego typu w Europie, sięgający tradycją lat 60. XX wieku.

Frombork ciekawostki i zdjęcia: (c) Sadurski.com

Zobacz też:
>
>