Zabrze – ciekawostki

Zabrze ciekawostki i najważniejsze informacje o Zabrzu. Historia, zabytki, kultura, muzea

Zabrze – informacje

1) Zabrze, to 180-tysięczne miasto w woj. śląskim. Leży nad rzekami: Kłodnicą i Bytomką.

2) W języku prasłowiańskim określenie Zadbrze (Sadbre) oznaczało osadę za debrami (urwistymi, zarosłymi wzgórzami wśród których płynie potok). Nazwa Zabrze w obecnej formie znalazła się w spisie miejscowości Śląska wydanym w 1830 roku.

3) Przy ul. Roosevelta 81 w Zabrzu znajduje się piłkarski stadion im. Ernesta Pola, otwarty w roku 1934. W jego miejscu zbudowano potem nowy obiekt, otwarty w 2016 roku. Pojemność obecnego stadionu, to ponad 24,5 tys. miejsc, a docelowo ma mieć blisko 32 tys. miejsc. Jest to stadion znanego polskiego klubu piłkarskiego Górnik Zabrze, który założono w 1948 roku. Na obiekcie mecze rozgrywa też polska reprezentacja.

Zabrze ciekawostki z historii

4) Miejscowość założono w XIII wieku, a prawa miejskie Zabrze uzyskało w 1922 roku.

5) W 1796 r. w Zabrzu założono pierwszą państwową kopalnię węgla Królowa Luiza. Na przełomie XIX i XX w. pracowało tu 8 tys. robotników, a wydobycie wynosiło 3 mln ton węgla rocznie.

6) W 1905 r. połączono trzy gminy: Stare Zabrze, Małe Zabrze i Dorota w jedną gminę Zabrze. Była to wtedy największa wieś Europy, w której mieszkało 54 tys. ludzi.

7) W latach 1915-1948 Zabrze nazywało się Hindenburg, na cześć feldmarszałka Paula von Hindenburga, niemieckiego dowódcy w zwycięskiej bitwie pod Tannenbergiem w 1914 roku. Drugiej, bo pierwsza bitwa pod Tannenbergiem według części niemieckich historyków miała miejsce w 1410 roku. My nazywamy ją bitwą pod Grunwaldem.

Zabrze ciekawostki

8) Od 1991 r. liczba mieszkańców Zabrza zmniejsza się. Najwięcej mieszkańców (blisko 206 tys.) było tu w 1991 roku.

9) Zabrze szczyci się wizytą generała Charlesa de Gaulle’a (1967) i Jurija Gagarina, pierwszego człowieka w kosmosie (był tu w 1961 roku).

10) Od 1996 r. patronem miasta jest święty Kamil (1550-1614), włoski duchowny katolicki.

11) Tramwaje jeżdżą po Zabrzu pod 1894 roku. Obecnie długość sieci przekracza 40 km, a tramwaje jeżdżą po dzielnicach: Biskupice, Centrum Północ, Centrum Południe, Maciejów, Makoszowy, Mikulczyce i Zaborze Północ.

12) W 1938 r. otwarto w Zabrzu Miejski Ogród Botaniczny. Znajduje się przy ul. J.Piłsudskiego 60, w dzielnicy Centrum Południe.

Zabrze zabytki

13) Najstarszym zachowanym budynkiem w Zabrzu jest pałac w dzielnicy Mikulczyce, z końca XVIII wieku.

14) Wśród zabytków Zabrza jest wiele obiektów w przełomu XIX i XX wieku. Są wśród nich m.in. wieża ciśnień (46 m wysokości, 1909 r.), zabudowa kopalni Królowa Luiza (II połowa XIX w.), zabudowa kopalni Guido (XIX-XX w.), osiedle robotnicze Borsigwerke (1863-1871), neoromański kościół pw. Andrzeja Apostoła (zbudowany w latach 1863-1866) i neoromański kościół pw. św. Anny (zbudowany w latach 1897-1900).

15) Przy ul. Cmentarnej w Zabrzu znajduje się kirkut – cmentarz żydowski z XIX wieku. Ostatni pochówek miał tu miejsce w 1954 roku.

16) W dzielnicy Biskupice stoi spichlerz, który zbudowano w XVII wieku.

Zabrze – muzea i kultura

17) W budynku dawnej biblioteki od 2010 r. jest siedziba Filharmonii Zabrzańskiej.

18) W budynku dawnego kasyna Huty Donnersmurcka (zbudowanego w 1901 r.) mieści się Teatr Nowy im. Gustawa Morcinka. Teatr powstał w 1959 r.

19) Od 1935 r. działa Muzeum Miejskie w Zabrzu, przy ul. 3 Maja 6. Od 1981 r. jest tu również Muzeum Górnictwa Węglowego (ul. 3 Maja 19), a od 2011 r. Muzeum Techniki Wojskowej im. T. Widuchowskiego (ul. Sienkiewicza 43).

Zabrze ciekawostki: (c) Sadurski.com
Na górnym zdjęciu: Zabrze, ul. Pstrowskiego. Foto: Andrzej Otrębski / cc by-sa 3.0

Zobacz też:
> Ruda Śląska
> Mikołów
> Piekary Śląskie