Rodzaje strajków, ciekawostki o strajkach
Strajki w Polsce i na świecie. Rodzaje strajków. Ciekawostki o strajkach
Strajk, to forma protestu przez różne grupy społeczne, głównie przez pracowników najemnych. Większość strajków polega na dobrowolnym powstrzymaniu się od pracy przez protestujących. Strajkujący wysuwają żądania ekonomiczne (zwiększenia pensji, polepszenie warunków pracy), żądania polityczne i inne.
Rodzaje strajków
Strajk ostrzegawczy
Forma strajku polegająca na krótkotrwałym powstrzymaniu się pracowników od wykonywania pracy. Zgodnie z obecną ustawą może być zorganizowany jednorazowo i na czas nie dłuższy niż 2 godziny.
Strajk okupacyjny
Strajkujący zajmują określone terytorium, budynek, pomieszczenia w budynku, tym samym uniemożliwiając jego normalne funkcjonowanie.
Strajk głodowy
Protestujący przestają przyjmować pokarmy, w skrajnych przypadkach nie przyjmują też płynów.
Strajk solidarnościowy
Nie jest ograniczany terytorialnie, nie dotyczy jednej branży. Grupa strajkujących okazuje solidarność z grupą innych protestujących (np. w innym zakładzie pracy, w innym mieście). Taki strajk nie może trwać dłużej niż pół dnia roboczego.
Strajk studencki
Powstrzymywanie się od uczęszczania na zajęcia (z możliwością pozostania w uczelni). Może być podjęty wyłącznie przez samorząd studencki lub stowarzyszenie o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszające wyłącznie studentów. O ile wcześniejsze negocjacje z rektorem lub inne niż strajk formy akcji protestacyjnej nie doprowadziły do rozwiązania konfliktu.
Strajk szkolny
Protest młodzieży szkolnej i akademickiej. Czasami wspierany rodziców oraz nauczycieli. Przykład: w latach 1901–1902 strajkowali uczniowie we Wrześni. Był to protest przeciwko nauce religii w języku niemieckim.
Strajk dziki
Ta forma protestu pracowniczego cechuje się spontanicznością, jest to niezaplanowany strajk.
Strajk włoski
Forma strajku aktywnego polegająca na wykonywaniu przez pracowników obowiązków służbowych w sposób skrajnie drobiazgowy. Na przykład strajkujący celnicy bardzo dokładnie i szczegółowo sprawdzają osoby przekraczające przez granicę, co powoduje ogromną kolejkę i zdenerwowanie na przejściu granicznym. W ten sposób strajkowali polscy listonosze, lekarze, pracownicy hipermarketów, urzędnicy skarbowi, celnicy. Także np. włoska policja.
Strajk japoński
Polega na wykonywaniu przez pracowników obowiązków służbowych w sposób maksymalnie zwiększający ilość produkcji. W przypadku produkcji taśmowej powoduje zapchanie systemu i zatrzymanie ciągu pracy. Choć ten rodzaj strajku brzmi absurdalnie i przypisuje się go Japończykom, prawdopodobnie nigdy taki strajk nie miał miejsca.
Inne rodzaje strajków
– Strajk generalny
– Strajk powszechny
– Strajk rotacyjny
– Strajk chłopski
– Strajk czarny
– Strajk czynny
– Strajk polski
– Strajk angielski
Ciekawostki o strajkach i strajkowaniu
* Pierwszymi strajkami były krwawo tłumione protesty niewolników w starożytnym Egipcie.
* W XIV wieku często strajkowali angielscy tkacze. Wieści o ówczesnych strajkach dochodziły z różnych krajów, także z Polski.
* Strajk krawców w Konstancji (Niemcy) w 1389 r. zakończył się wsadzeniem na pół roku do wiezienia dwóch przywódców strajku.
* Zdarza się, że właściciele zakładu pracy w odpowiedzi na strajk decydują się na tzw. lockout. Jest to stałe lub czasowe zamknięcie całości lub części zakładu pracy, w którym trwa strajk.
* W 1905 r. w Chicago powstał związek zawodowy Robotnicy Przemysłowi Świata (Industrial Workers of the World). Działa nadal, a od 1998 r. przez kilka lat w Polsce działała jego sekcja.
* W 2016 r. w Indiach zastrajkowali pracownicy najważniejszych sektorów gospodarki. Było 150 milionów strajkujących, co media nazwały największym strajkiem na świecie.
* Podawano, ze strajki francuskich kolejarzy w 2018 r. przynosiły straty 20 milionów euro dziennie.
Strajki w Polsce
* Pierwszy strajk w Polsce miał miejsce w 1690 roku, w kopalni soli w Wieliczce. Zarząd kopalni obniżył taryfę, według której naliczano górnikom zapłatę za pracę. Dwóch łamistrajków zostało zlinczowanych przez strajkujących.
* Pierwszym masowym strajkiem na polskiej ziemi prawdopodobnie był się protest robotnic z żyrardowskiej fabryki włókienniczej w 1833 r. Niektórzy twierdzą, że było to pierwsze masowe wystąpienie kobiet na świecie.
* W rekordowym 1923 roku w Polsce miało miejsce 1273 strajków, w których uczestniczyło 849 tys. osób.
* W marcu 1933 r. strajkowało 120 tys. robotników z trzystu łódzkich i podmiejskich zakładów pracy.
* Pierwszym strajkiem generalnym w PRL był strajk w Poznaniu, nazwany potem „Poznańskim czerwcem“. Strajkom w zakładach pracy towarzyszyły protesty uliczne. Strajk miał podłoże ekonomiczne i polityczne, strajkowało ok. 100 tys. osób. Został krwawo stłumiony, zginęło 58 osób.
* Pokojowa demonstracja studentów w Warszawie 8 marca 1968 r. została brutalnie spacyfikowana przez policję i inne służby, co dało początek fali protestów studenckich w całej Polsce.
* W wyniku strajku robotników i stoczniowców na Wybrzeżu w 1970 r. zabito 45 osób, a ponad 1000 było rannych.
* Obecnie polskie prawo w ustawie o związkach zawodowych gwarantuje pracownikom prawo do strajku.
* Strajki w całej Polsce w 1980 roku zapoczątkowały powstanie wielomilionowego związku NSZZ Solidarność. Dało to początek politycznym zmianom w Polsce oraz w państwach Europy Wschodniej.
* Górnicy z kopalni Wujek zastrajkowali w proteście przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego. Strajk został stłumiony przez oddziały ZOMO. Zginęło 9. górników, 21. zostało rannych.
* Strajk kurierów pewnej firmy kurierskiej w Polsce w drugiej połowie grudnia 2018 r. spowodował duże opóźnienia w dostarczaniu nadanych paczek do odbiorców. Niektóre przesyłki, które miały być dostarczone w 24 godziny, docierały dopiero po kilku tygodniach.
Ciekawostki o strajkach: (c) Sadurski.com
Zobacz też:
> Satyra stanu wojennego
> Ciekawostki historyczne
> Kazimierz Dolny ciekawostki