Zaskakujące ciekawostki o Tomaszowie Lubelskim
Czas czytania:3 minut/y, 24 sekund/y
Z czego słynie Tomaszów Lubelski ciekawostki i najważniejsze fakty. Historia miasta i co zobaczyć w Tomaszowie Lubelskim
Tomaszów Lubelski
1) Tomaszów Lubelski, to ok. 20-tysięczne miasto w województwie lubelskim, nad rzeką Sołokiją. Jest siedzibą powiatu tomaszowskiego i gminy wiejskiej Tomaszów Lubelski.
Tomaszów Lubelski ciekawostki z historii
2) Miejscowość założono w 1590 r. i nazywała się Jelitowo. W 1613 r. zmieniła nazwę na Tomaszów Lubelski. Nieprzypadkowo, bo właścicielem miasta był Tomasz Zamojski. Prawa miejskie uzyskał w 1621 r. jako prywatne miasto szlacheckie Zamojskich.
3) Dawna historia Tomaszowa Lubelskiego, to w dużej mierze historia ludności żydowskiej. W 1809 r. mieszkało tu 43% Żydów, w 1897 r. – 59%, w 1921 r. – 65%.
4) W 1939 r. w Tomaszowie Lubelskim mieszkało 6 tys. Żydów. Po wkroczeniu wojsk niemieckich do miasta, zburzyli synagogę, a potem otworzyli żydowskie getto. Także zdewastowali cmentarz, który Żydzi założyli w 1623 roku.
5) Podczas II wojny światowej Niemcy wymordowali połowę ludności Tomaszowa Lubelskiego.
6) Bitwa pod Tomaszowem Lubelskim we wrześniu 1939 r. (tak naprawdę w krótkim czasie były dwie bitwy), to druga po bitwie pod Bzurą największą batalią kampanii wrześniowej. Upamiętnia ją pomnik Żołnierzom Września 1939, stojący w Tomaszowie Lubelskim.
Tomaszów Lubelski zabytki, co zobaczyć
7) W 1627 r. z funduszy ordynacji Tomasza Zamoyskiego zbudowano barokowy, drewniany kościół Zwiastowania NMP (Najświętszej Maryi Panny). To najcenniejszy zabytek Tomaszowa Lubelskiego. Obok stoi dzwonnica z XVIII w, jest też cmentarz przykościelny. Wewnątrz znajduje się obraz Matki Boskiej Tomaszowskiej, uznawany za cudowny.
8) Przy ul. Rynek 13 stoi prawosławna cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy. Została zbudowana w latach 1885-1890, w stylu bizantyjsko-rosyjskim i ma kilka wież. Polichromie na wewnętrznych ścianach przedstawiają wizerunki świętych. Wewnątrz jest m.in. 400-letnia ikona Bogurodzicy.
9) Blisko cerkwi, na tomaszowskim rynku stoi też drewniany dom z 1895 roku, zwany Herbaciarnią lub Czajnią. Zbudowano ją z okazji koronacji cara Mikołaja II.
10) Przy ul. Rynek 5 na początku XX w. zbudowano strażnicę strażacką z wieżą. Niezorientowani mogą sądzić, że to budynek ratusza. Obecnie w budynku jest szkoła muzyczna.
11) Kościół Najświętszego Serca Jezusa zbudowano w latach 1935-1949. Wewnątrz jest m.in. XVIII-wieczny obraz Madonny z Dzieciątkiem.
12) Obok kościoła na skwerze stoi figura św. Tekli na cokole, z 1782 roku. Obok jest też pomnik poświęcony żołnierzom kampanii wrześniowej 1939 roku.
13) Na cmentarzu w Tomaszowie Lubelskim znajduje się grobowiec rodziny Bujalskich i Bohlenów z przełomu XIX/XX wieku.
14) Przy ul. Zamojskiej 2 od 1962 r. mieści się Muzeum Regionalne im. Janusza Petera. Są tu zbiory archeologiczne, historyczne i etnograficzne.
15) Izba Pamięci Terroru Komunistycznego znajduje się w dawnym więzieniu UB , zwanym Smoczą Jamą. Mordowano tu żołnierzy AK i BCh.
16) “Cybulówka”, to wybudowany dla lekarza Stefana Cybulskiego latach 1928-1929 budynek. Stoi w pobliżu Urzędu Miasta.
17) W zachodniej części miasta znajduje się Park Miejski, w którym jest amfiteatr. Obok są tereny OSiR “Tomasovia” z krytą pływalnią, tory do jazdy na rolkach i wrotkach. Także Siwa Dolina – rekreacyjny teren do spacerów i biegów, w zimie wykorzystywany też przez narciarzy biegowych.
18) Blisko Tomaszowa Lubelskiego od 1962 r. znajduje się rezerwat przyrody Piekiełko o powierzchni 1,2 ha.
Tomaszów Lubelski ciekawostki
19) Lokalną potrawą są pierożki tomaszowskie. Zrobione z ciasta drożdżowego, mają farsz z kapusty, kaszy lub soczewicy.
20) W centrum miasta od 2014 r. stoi ławeczka dr. Janusza Patera, na której jest jego postać. Był lekarzem, twórcą szpitala oraz Muzeum Ziemi Tomaszowskiej.
21) W pobliżu kaplicy Świętego Wojciecha istnieje źródło “czystej wody”. Podobno w XIX w. miały tu miejsce objawienia św. Wojciecha.
22) Tomasovia Tomaszów Lubelski, to klub sportowy założony w 1923 roku. Piłkarze rozgrywają mecze na Stadionie Miejskim.
23) W marcu 2020 r. poinformowano, że obok liceum w Tomaszowie Lubelskim stanie łuk triumfalny – wolnostojąca budowla upamiętniająca Bitwę Warszawską i setną rocznicę pobytu marszałka Józefa Piłsudskiego na ziemi tomaszowskiej.
Tomaszów Lubelski ciekawostki: (c) Sadurski.com
Górne zdjęcie: na rynku. Szkoła muzyczna (budynek z wieżą) i cerkiew (z prawej). Foto: Antekbojar / cc by-sa 4.0
Zobacz też:
> Krasnystaw
> Hrubieszów
> Rejowiec
