Słowenia – 31 niezwykłych ciekawostek
Z czego słynie Słowenia ciekawostki i najważniejsze informacje o Słowenii. Historia, miasta, atrakcje, potrawy
Słowenia – informacje
1) Republika Słowenii (Slovenija, Republika Slovenija), to kraj nad Morzem Adriatyckim. Graniczy z Włochami, Austrią, Węgrami i Chorwacją (ta granica jest najdłuższa, 670 kilometrów). Powierzchnią jest ok. 15 razy mniejsza niż Polska.
2) Mieszka tu ponad 2 miliony ludzi. Językiem urzędowym jest język słoweński, a zdecydowana większość z nich, to rzymscy katolicy.
3) Słowenia w 2004 r. weszła do Unii Europejskiej (w tym samym roku co Polska), a już 3 lata później (rok 2007) przyjęła walutę euro.
4) W 90% to kraj wyżynny i górski. Najwyższy szczyt, to góra Triglav (2864 m n.p.m.) w Alpach Julijskich. Góra znajduje się w parku narodowym Triglav. Najdłuższe rzeki, to Sawa (940 km długości) i Drawa (725 km).
5) Słowenia pod względem kulturowym związana jest z krajami Europy Środkowej, głównie Austrią i północnymi Włochami, częściowo z Węgrami.
6) Słowenia jest jednym z trzech najbardziej zalesionych krajów Europy. Prawie 2/3 powierzchni, to lasy.
Słowenia ciekawostki z historii
7) Nazwa Słowenia pochodzi stąd, że w okresie Republiki Weneckiej mieszkała tu ludność słowiańska. Słowianie przybyli na te tereny w VI w. naszej ery. W kolejnym wieku, na terenie obecnej Austrii, powstała Karantania, słowiańskie księstwo. W połowie VIII wieku Karantanie przyjęli chrześcijaństwo. W 822 roku Karantania utraciła niepodległość i została włączona do imperium Franków. W XIV wieku większość słoweńskich ziem włączono do państw rządzonych przez Habsburgów, które później przekształcono w Monarchię Austro-Węgierską.
8) Podczas II wojny światowej ziemie słoweńskie zostały podzielone między Niemcy, Włochy i Węgry. Po wojnie Słowenia weszła w skład nowego państwa, Jugosławia. 25 czerwca 1991 Słowenia i Chorwacją odłączyła się od Jugosławii. Dwa dni później zaczęła się tzw. wojna dziesięciodniowa – jedna z najkrótszych i najmniej krwawych wojen Europy (po obu stronach zginęło łącznie 63 żołnierzy), a wojska Jugosławii wycofały się do Chorwacji. Słowenia stałą się niepodległym krajem.
Słoweńskie jaskinie
9) W południowo-zachodniej części kraju, na płaskowyżu Kras są podziemne rzeki i ok. 7 tys. jaskiń. Najsłynniejsza z jaskiń znajduje się w miejscowości Postojna i nazywa się Postojnska jama. To w zasadzie grupa połączonych ze sobą jaskiń, o długości ponad 20,5 km które utworzyła rzeka Pivka.
Jaskinia po raz pierwszy została opisana w XVII wieku, a w 1818 r. odwiedził ją cesarz Austro-Węgier, Franciszek I. Podczas II wojny światowej niemieccy okupanci trzymali w niej dużą ilość paliwa lotniczego. W 1944 r. słoweńscy partyzanci zniszczyli te zapasy, przy okazji niszcząc znaczną część jaskini. Z powodu odległości, turyści zwiedzają jaskinię, jadąc kolejką.
W jaskini znajduje się sala koncertowa mieszcząca nawet 10 tys. osób. Z powodu wyjątkowej akustyki, co jakiś czas odbywają się tu koncerty.
Wybrane miasta Słowenii
10) Największe miasta Słowenii, to: Lublana (stolica, ok. 300 tys.), Maribor (ok. 150) tys., Novo Mesto (ponad 23 tys.), Celje (ponad 40 tys.) i Kranj (37 tys.).
Maribor
11) Miasto leży na wschodzie kraju, nad rzeką Drawą, kilkanaście kilometrów od granicy z Austrią. Maribor istniał w XII wieku, a wkrótce wybudowano tu twierdzę. Stanęła na wzgórzu o nazwie Piramida. W XIV wieku Maribor został otoczony murem obronnym. Cztery wieże będące jego częścią istnieją do dziś i są rozmieszczone wzdłuż rzeki.
12) Zamek w Mariborze (Mariborski grad) wybudowano w XV wieku i znajduje się w centrum miasta. Obecnie składa się z kilku części powstałych w różnym czasie, więc każda jest w innym stylu architektonicznym. Wizyty składali tu cesarze (Leopold I, Karol VI, Maria Teresa), car Paweł I i papież Pius VI. Na zamku jest muzeum (Pokrajinski Muzej Maribor), jedno z najważniejszych muzeów Słowenii.
13) W Mariborze rośnie najstarszy na świecie krzew winorośli. Ma prawie 500 lat.
Novo Mesto
14) Novo Mesto, to miasto w południowo-wschodniej Słowenii, ok. 60 km od stolicy, Lublany. Szczyt rozwoju przeżywało w XVI wieku. Wkrótce zaczęły najeżdżać je wojska tureckie. Miasto zaczęło się odradzać od XVIII wieku.
15) W mieście są: kościół pw. św. Mikołaja, Muzeum archeologiczne – Dolenjska Museum, kościół pw. św Leonarda, klasztor Franciszkanów. Jest też siedziba koncernu farmaceutycznego Krka. Miastem partnerskim Novogo Mesta jest Toruń.
Celje
16) Celje, to blisko 40-tysięczne miasto w środkowo-wschodniej Słowenii. Stoi tu Zamek Cylejski (Celjski grad, lub: Celjski zgornji Stari Grad), a w zasadzie jego ruiny. Ten zbudowany na trzech wzgórzach zamek był siedzibą hrabiów Celje. W średniowieczu był największym zamkiem na terenie Słowenii, a po raz pierwszy pisano o nim już w 1322 roku.
Bled
17) W Bled mieszka 8 tys. osób. Jest to miejscowość turystyczna w regionie Górna Kraina w północno-zachodniej Słowenii, nad jeziorem Bled, u podnóża Alp Julijskich. Stąd jest 45 kilometrów od granicy z Austrią i Włochami.
W sezonie Bled odwiedzany jest przez kilka tysięcy turystów, których przyciągają tu: bliskość Alp, jezioro Bled na którym wzniesiono zamek i kościół, gorące źródła z których woda dociera do pobliskich basenów leczniczych, Triglawski Park Narodowy oraz pole golfowe.
18) Zamek (castellum Veldes) został wzniesiony na początku XI wieku na skałach i jest najstarszym zamkiem w Słowenii. W średniowieczu do pierwszej zamkowej wieży dobudowywano kolejne i wzmacniano mury. Rozbudowę zamku zakończono w czasach baroku (wtedy, w XVIII wieku zmieniono kaplicę św. Albina i Ignacego). Obecnie w zamku jest muzeum przedstawiające historię zamku, restauracja i zamkowa drukarnia.
19) W pobliżu zamku, również na wyspie (do której można dotrzeć tylko łodziami) wznosi się barokowy kościół Wniebowzięcia, wybudowany w miejscu romańskiego kościoła zniszczonego na początku XVI wieku w wyniku trzęsienia ziemi. Jest tu dzwon życzeń z 1543 roku, w który podobno każdy może uderzyć i wypowiedzieć życzenie.
Słoweńskie przysmaki
20) Będąc w Słowenii warto skosztować jej potraw. Potica, to zwijane jak rolada ciasto z farszem, na słodko i nie tylko. Mnogość farszów powoduje, że każdemu na pewno przypadnie do gustu przynajmniej jeden z nich. A w ogóle, Słoweńcy uwielbiają strucle, na przykład na ciepło. Pychota! Fani słodkich ciast chętnie też spróbują rekmurską gibanicę, narodową potrawę tego kraju. To ciasto warstwowe pełne pyszności. Są też burki, rodzaj pierogów z różnym farszem, od sera, przez mięso, po burkę na słodko. A może skosztować też ćevapčići (mięso mielone z ajvarem)?
21) W Słowenii produkowane są duże ilości miodu, a pszczelarstwo jest bardzo popularne. To jeden z produktów, które turyści przewożą stąd do swych krajów. Są tu również produkowane spore ilości wina. Jest tu 14 regionów i 3 obszary, w których uprawia się winorośl.
Słowenia ciekawostki, które warto znać
22) Letalnica, to jedna z największych (225 metrów) skoczni narciarskich świata. Zbudowano ją w 1979 r. Leży w Alpach Julijskich, blisko granicy z Włochami i Austrią, w dolinie Planica. Jest tu znany ośrodek sportów zimowych. W Polsce szczególnie znany kibicom skoków narciarskich. Kamil Stoch w 2011 r. skoczył tu na odległość 226 metrów (pierwsze miejsce), a w 2007 r. trzykrotnie triumfował tu Adam Małysz.
23) France Prešeren (1800-1849), słoweński poeta epoki romantyzmu, jest uznawany za najwybitniejszego poetę słoweńskiego. Jest autorem słów hymnu Słowenii. Jego pomnik jest w stolicy kraju, Lublanie.
24) Ceny w Słowenii są niższe niż we Włoszech, Austrii i Szwajcarii oraz wyższe niż np. w sąsiedniej Chorwacji. To jeden z powodów, dla którego kraj ten w Polsce cieszy się mniejszą popularnością niż Chorwacja.
25) Stadnina Lipica w Słowenii, to podobno najstarsza stadnina na świecie.
26) Piszczałka z kości znaleziona przez archeologów w Słowenii, to najstarszy instrument muzyczny Europy.
27) W Słowenii są cztery uniwersytety:
Uniwersytet Lublański (Univerza v Ljubljani), założony w 1919 r.
Uniwersytet Mariborski (Univerza v Mariboru), założony w 1975 r.
Uniwersytet Przymorski (Univerza na Primorskem), założony w 2003 r.
Uniwersytet Nowogorycki (Univerza v Novi Gorici), załozony w 2006 r.
28) W Metelkova, w budynku dawnego więzienia obecnie jest hotel. Jeśli choć raz chciałbyś przespać się w celi więziennej…
29) Słoweńcy lubią dowcipy i żartują nawet z wielkości swojego kraju. Jak ktoś kichnie w Mariborze, w Lublanie otwierają parasole.
30) Elektrownia jądrowa Krško (Nuklearna Elektrarna Krško) to elektrownia jądrowa podłączona do sieci energetycznej w 1981 roku, a oficjalnie została uruchomiona w 1983 roku. Znajduje się w miejscowości Krško, 20 km od granicy z Chorwacją. Umowę związaną z planowaną elektrownia podpisały w 1970 r. Chorwacja i Słowenia, wówczas dwie republiki Jugosławii. Cztery lata później rozpoczęła się jej budowa. Na mocy porozumienia z 2003 r. Chorwacja i Słowenia maja prawo do połowy wytworzonego w tej elektrowni prądu.
31) Słowniczek polsko-słoweński
Dzień dobry – Dobro jutro
Do widzenia – Zbogom
Tak – Da
Nie – Ne
Dziękuję – Hval
Kocham Cię – Ljubim te
Słowenia ciekawostki: (c) Sadurski.com
Zobacz też:
> Lublana, stolica Słowenii
> Chorwacja
> Zagrzeb, stolica Chorwacji