Niezwykłe książki – białe kruki. Ciekawostki

Jak powstało określenie “biały kruk”? Dlaczego niektóre książki są drogocenne? Książkowe rarytasy, unikaty i literackie białe kruki. 10 ciekawostek

Historia białych kruków

1) Określenia “biały kruk” używał rzymski poeta Juvelalis, choć prawdopodobnie nie on pierwszy. Początkowo było to określenie wyjątkowych ludzi, potem też unikalnych przedmiotów. W XIX wieku, w pierwszym słowniku języka polskiego, określenie biały kruk wyjaśniano jako coś rzadkiego. Dopiero potem przylgnęło do książek.

2) Dlaczego biały kruk? Kruki, to jedne z najinteligentniejszych ptaków i zawsze są czarne. No, prawie zawsze. Są też kruki – albinosy, czyli mające białe upierzenie. Występują szalenie rzadko.

3) Według legendy (anegdoty?) hrabia Adam Tytus Działyński, który kupował niesłychanie cenne księgi nawet wtedy gdy miał poważne kłopoty finansowe, wrócił do domu z kolejnym nabytkiem. Gdy żona znów robiła mu wyrzuty, wykrzyknął: “Ależ Celinko, to biały kruk!”.

Które książki są cenne?

4) Kiedyś książki (pomijając rękopisy) drukowano w niskich nakładach. Przygotowanie wydania trwało długo i było czynnością znacznie bardziej skomplikowaną niż obecnie. Książek z każdego wydrukowanego nakładu z czasem ubywało – bo pożar, wojna, zniszczenia. Tym cenniejsze są książki, które nadal istnieją.

5) Obecnie cenione są książki z XIX wieku i wcześniejsze. To właśnie one są cenione przez kolekcjonerów, muzea i inne placówki. Dlatego unikaty drogo kosztują, szczególnie jeśli zachowały się w dobrym stanie.

Białe kruki i ich duże ceny

6) Pierwsze wydanie “Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza ukazało się w Paryżu, w 1834 roku, w nakładzie 3 tys. egz. Gdy jedna z tych książek w 2009 r. trafiła do sprzedaży na internetowym portalu aukcyjnym, uzyskała cenę 99 tys. złotych. Co ciekawe, książki z tego nakładu kupowano wtedy we Francji za kwoty wielokrotnie mniejsze. Czyżby ktoś przepłacił?

7) Najcenniejszym dotychczas egzemplarzem jeśli chodzi o książki z Harrym Potterem, jest pierwsze wydanie. Wydrukowano je z błędami, w nakładzie 500 egzemplarzy. Książkę z pierwszego nakładu na aukcji kupiono za 46 tys. funtów.

8) W okresie międzywojennym ukazało się trzytomowe wydanie książki “Polska – jej dzieje i kultura”. W 2008 r. sprzedano komplet za 22 tys. złotych tylko dlatego, bo miała oprawę zieloną, a wszystkie inne książki tego nakładu miały oprawę w kolorze czerwonym.

9) Biblia i Księga Wielkiej Mądrości – to pierwsze książki wydane przez Jana Gutenberga, w 1450 roku.

10) 72-stronicowy “Kodeks Leicester” napisany i zilustrowany przez Leonarda da Vinci, w 1994 r. kupił za 30 mln dolarów Bill Gates. To światowy rekord, jeśli chodzi o cenę jednej książki.

Ciekawostki o białych krukach: (c) Sadurski.com

Zobacz też:
> Jan Gutenberg i wynalezienie druku
> Historia żelazka
> Ciekawostki o Walończykach