Hannibal i jego armia na słoniach

Hannibal ciekawostki

Zwycięstwa Hannibala nad niezwyciężoną armią Cesarstwa Rzymskiego do dziś budą zdumienie i zainteresowanie. Także dlatego, bo w bitwach skutecznie używał ciężkiej broni – słoni

Słonie – starożytne czołgi

4 tysiące lat temu słoni zaczęto używać do walki w bitwach. Były bronią ciężką, rodzajem ówczesnych czołgów. Do walki nadawały się wyłącznie osobniki męskie. Były cięższe, większe i w przeciwieństwie do samic nie płoszyły się.

Początkowo do walki używano słoni indyjskich (Elephas maximus). Używały je wojska cywilizacji indyjskich, potem też Chińczycy i Persowie. Kartagińczycy (Afryka Północna) używali do walk słoni afrykańskich (Loxodonta africana).

Słynnym dowódcą Kartagińczyków, który z powodzeniem używał słoni w bitwach, był Hannibal Barkas. A jego niezwykła wyprawa i zwycięstwa przeszły do historii.

Słonie i taktyka walki

Słonie pędzące z prędkością 40 km/h budziły popłoch u wroga. O ile ludzie mogli opanować strach, płoszyły się konie, na których siedzieli uzbrojeni jeźdźcy.

Na pędzącym słoniu siedział jego opiekun (mahout), często też łucznik lub żołnierz rzucający we wroga kopiami. Problem pojawiał się, gdy słoń został ranny lub zorientował się, że zginął jego opiekun. Słoń wpadał wtedy w panikę. Zdarzało się, że cofał się, zabijając żołnierzy swego wojska.

Dlatego opiekun słonia miał zawsze pod ręką długie dłuto i pałkę. Zanim słoń wymknął się spod kontroli, uszkadzano jego rdzeń kręgowy i natychmiast zdychał.

Armia Hannibala i Alpy. Hannibal ciekawostki

Hannibal był dzielnym żołnierzem, ale także dobrym strategiem, który podejmuje odważne decyzje. Zdecydował się zaatakować wojska Rzymian od strony, której się nie spodziewali. Wraz z 30 tysiącami pieszych, pięcioma tysiącami jeźdźców i 37. bitewnymi słoniami, z terenu obecnego Maroka przepłynął Gibraltar, przeszedł południową Francję, a potem zaśnieżone góry Alpy. Podczas wyprawy stracił 3/4 armii, na szczęście dla niego, do jego armii po drodze zaciągnęły się tysiące Gallów. Ich ziemie kilka lat wcześniej opanowali Rzymianie. Galowie liczyli więc, że dzięki wsparciu Hannibala, odzyskają swe ziemie.

Zwycięstwa Hannibala i zniszczenie Kartaginy

Element zaskoczenia spowodował, że Hannibal odniósł nad wojskami Rzymian szereg zwycięstw. Bitwa nad rzeką Trebią (218 r p.n.e.), nad jeziorem Trazymeńskim (217 r p.n.e.) i w słynnej bitwie pod Kannami (2 sierpnia 216 r p.n.e.).

Hannibal po tym zwycięstwie zwyciężał przez 16 kolejnych lat. Przez pierwszych 10 lat walczył w Italii (poparło go kilka rzymskich miast, w tym Kapua). Jednak jego armia była zbyt słaba, aby zdecydował się na bezpośrednie zaatakowanie Rzymu.

Co wymyślili wtedy Rzymianie, aby odwrócić losy wojny i uwagę Hannibala od Rzymu? Pod nieobecność Hannibala najechali Kartaginę. Hannibal zdecydował się wycofać z Italii i został pokonany w bitwie pod Zamą w 202 p.n.e. Kartagina straciła wszystkie swoje posiadłości poza Afryką i musiała zapłacić Rzymowi kontrybucję (daninę na rzecz zwycięzców).

Potem była jeszcze trzecia wojna punicka (149-146 r p.n.e.), podczas której Rzymianie znów najechali Kartaginę, tym razem doszczętnie ją niszcząc. Po tym ciosie Kartagina zniknęła z historii na zawsze. Ale o Hannibalu i zwycięstwach jego armii pamiętamy do dziś.

Hannibal – biografia, dokonania

Hannibal Barkas (247-183 r p.n.e.) był synem kartagińskiego wodza Hamilkara Barkasa, który w 247 roku p.n.e., w ostatnich latach pierwszej wojny punickiej został dowódcą kartagińskiej armii na Sycylii). Po tym, jak zginął w zamachu w 221 r p.n.e., dowódcą wojsk Kartaginy został jego syn, Hannibal.

Gdy w 219 r p.n.e. Hannibal zajął miasto Saguno (Hiszpania), rozwścieczyło to Rzymian, gdyż miasto było sprzymierzeńcem Rzymu. Zaczęła się druga wojna punicka. To wtedy Hannibal wpadł na odważny (szalony?) pomysł, aby ze swoja armią i słoniami bojowymi przejść pół Europy i zadać cios wojskom Rzymian.

Po zdobyciu Kartaginy, Hannibal schronił się Antiocha III Wielkiego, władcy państwa Seleucydów. Gdy ten przegrał w wojnie z Rzymem w 189 r p.n.e., Hannibal wypił truciznę i umarł. Przed śmiercią powiedział: „Uwolnijmy Rzymian od ich długiego niepokoju, skoro twierdzą, iż zbyt długo jest czekać na śmierć starego człowieka”.

Ciekawostka

Rzymianie na długo zapamiętali Hannibala i mieli dla niego respekt. Wymyślili nawet powiedzenie: „Hannibal ante portas” (Hannibal u bram). Jest używane do dziś, jako ostrzeżenie przed nadchodzącym niebezpieczeństwem.

Anegdota o Hannibalu

Liwiusz opisał spotkanie Hannibala ze Scypionem, dowódcą Rzymu, który najechał Kartaginę.

Scypion spytał Hannibala, kto jest największym dowódcą w historii świata. Ten powiedział, że Aleksander Macedoński, bo kroczył przez niezbadane terytoria z niewielkim wojskiem i przekraczał granice ludzkich pragnień. Gdy Scypion spytał, którego dowódcę umieściłby tuż za nim, Hannibal wymienił Pyrrusa. Bo uczył jak zakładać obozy i jak zwyciężać. Gdy Scypion spytał, kto jest trzecim z kolei, Hannibal podał swoje nazwisko.

Wtedy Scypion zaśmiał się i spytał Hannibala jak wyglądałaby ta klasyfikacja, gdyby udało mu się pokonać Scypiona. – Wtedy byłbym na pierwszym miejscu – odparł Hannibal.

Hannibal ciekawostki: (c) Sadurski.com
Na górnym foto: wojska Hannibala w bitwie pod Zama

Zobacz też:
> Ciekawostki o amfibiach
> Kusza – ciekawostki
> Ciekawostki o armatach