Pieniężno – miasto na Warmii
Czas czytania:3 minut/y, 29 sekund/y
Pieniężno ciekawostki i najważniejsze informacje. Co zobaczyć w Pieniężnie i okolicach. Historia, zabytki, zamek, Dolina Rzeki Wałszy
Pieniężno
1) Położone nad rzeką Wałszą Pieniężno ma za sobą burzliwą historię. Wielokrotnie plądrowane, najeżdżane, burzone, bombardowane – za każdym razem odradzało się jak feniks z popiołów. Dzisiaj to miasto w woj. warmińsko-mazurskim liczy około trzy tysiące mieszkańców.
2) Od 1947 roku na cześć Seweryna Pieniężnego juniora – patrioty, społecznika i wydawcy „Gazety Olsztyńskiej” nosi nazwę Pieniężno. Wcześniej nazywało się Melzak, a na krótko po wojnie funkcjonowała nazwa Mąkowory.
Pieniężno. Zamek Kapituły Warmińskiej
3) Jednym z najciekawszych obiektów jest Zamek Kapituły Warmińskiej, zbudowany przez biskupów warmińskich w I połowie XIV wieku, obiekt o bogatej i interesującej historii oraz wyjątkowej architekturze. Jest to jedna z najstarszych budowli w regionie.
4) W latach 1518 i 1519 na zamku przebywał Mikołaj Kopernik, który wyjeżdżał z niego na lokacje i kontrole okolicznych wsi należących do kapituły warmińskiej.
5) W latach 1589-1599 zarządcą zamku był książę Siedmiogrodu Andrzej Batory, bratanek króla Polski Stefana Batorego.
6) Na przestrzeni wieków zamek był wielokrotnie burzony i odbudowywany. Obecnie trwają poszukiwania inwestora, który tchnie nowe życie w ten zabytkowy obiekt.
Księża werbiści i ich muzeum
7) W Pieniężnie ma siedzibę Misyjne Seminarium Duchowne Księży Werbistów, którzy w 1920 roku rozpoczęli tutaj swoją działalność. Misjonarze werbiści, poza animacją misyjną oraz pracą duszpasterską, prowadzą szkoły, szpitale, zajmują się działalnością wydawniczą, redakcyjną, są wykładowcami. Kształceni w Pieniężnie werbiści pracują obecnie w 76. krajach, na sześciu kontynentach.
8) W klasztorze znajduje się Muzeum Misyjno-Etnograficzne, prezentowane są w nim eksponaty z różnych stron świata.
Pieniężno zabytki i atrakcje
9) Ratusz miejski z II połowy XIV w., wielokrotnie niszczony i odbudowywany, stoi w sąsiedztwie Zamku Kapituły Warmińskiej, na środku rynku. Po trzecim pożarze (1684) uzyskał wygląd barokowy.
10) Również znajduje się w pobliżu zamku znajduje się zabytkowy neogotycki Kościół świętych Apostołów Piotra i Pawła, mający ponad 60-metrową wieżę. Ten pięcionawowy kościół został odbudowany w latach 1895-1897, na miejscu gotyckiego kościoła z XIV wieku.
11) Kolejnym ważnym punktem na mapie Pieniężna jest cerkiew greckokatolicka Św. Michała Archanioła. Obiekt ten zbudowany w latach 1621-1623 był kaplicą szpitalną św. Jakuba i św. Rocha. Od 1959 roku świątynię użytkują grekokatolicy.
12) W Pieniężnie znajduje się zabytkowa wieża ciśnień z 1905 roku. Obecnie obiekt ten należy do prywatnego inwestora.
13) W przeszłości w Pieniężnie funkcjonował kościół ewangelicki. Do dzisiaj zachowała się wieża tego nieistniejącego już obiektu.
14) Przez Pieniężno przebiega wschodnia część szlaku rowerowego Green Velo. Ma to bardzo duży wpływ na ożywienie turystyczne miasta.
Dolina Rzeki Wałszy
15) Rezerwat przyrody „Dolina Rzeki Wałszy”, to bez wątpienia największa atrakcja turystyczno przyrodnicza regionu. Teren ten za rezerwat uznany został już przed I wojną światową.
Przełom Wałszy (rzeka ma 67 km), który rozpoczyna się w okolicach Zamku Kapituły Warmińskiej do 1939 roku był niezwykle atrakcyjnym miejscem. Na terenie rezerwatu przed II wojną światową funkcjonowały restauracje, basen, korty tenisowe, boisko, strzelnica sportowa oraz kręgielnia. Było to miejsce odpoczynku i rekreacji m.in. dla turystów z Berlina, Królewca i nie tylko.
Obecnie przez rezerwat wzdłuż przełomowego odcinka rzeki Wałszy przebiega ścieżka dydaktyczna z wieżą widokową i wiatą edukacyjną. Utworzona ją po to, aby uchronić przed niszczeniem cenne gatunki roślin, rozbudzać potrzebę poznawania otaczającej nas przyrody oraz kształtować postawy ekologiczne.
16) Obiektem zasługującym na szczególną uwagę, jest znajdująca się na terenie rezerwatu kapliczka „przy cudownym źródełku”. Została ufundowana w 1826 roku przez rodzinę Gehrmanów.
17) Obok kaplicy znajduje się źródło siarczano-żelaziste. Wodzie z tego źródła przypisywane są właściwości lecznicze. Przez rezerwat przebiega również pieszy szlak Kopernikowski.
18) Nad rzeką Wałszą, nad doliną rezerwatu wznosi się najwyższy czynny most kolejowy w Polsce. Ma 28,5 m. wysokości i oddano go do użytku w 1885 roku.
Pieniężno ciekawostki: (c) Sadurski.com, na podstawie tekstu i za zgodą z czasopisma “Bez Wierszówki” (nr 1/181, marzec 2021).
Zdjęcia: Krystian Grygorowicz i Jacek Wojcieszko, ze zbiorów Urzędu Miasta w Pieniężnie.
