Co dają odżywki białkowe? Odżywki i suplementy białkowe bez tajemnic

Odżywki białkowe, to jedna z najpopularniejszych grup suplementów diety dla sportowców. Pora sprawdzić czy warto je wybrać i co tak naprawdę nam dają.

Czym są odżywki białkowe?

Suplementy z definicji są środkami spożywczymi. Mają one wspierać i odżywiać organizm, jednocześnie nie doprowadzając do zaburzenia jakichkolwiek jego funkcji. Nie mogą leczyć, mogą natomiast wspierać i uzupełniać dietę, bez jej zastępowania.

Warto pamiętać, że “białka w proszku“, jak powszechnie określa się tę grupę odżywek nie składają się wyłącznie z protein. Znajdziemy w nich także pewne ilości węglowodanów oraz tłuszczów, a czasem także dodatki enzymów, peptydów, pojedynczych aminokwasów lub witamin i składników mineralnych. Mogą być produktami bardzo prostymi lub złożonymi i wieloskładnikowymi. O tym z jakim produktem masz do czynienia dowiesz się zerkając na etykietę i w tabelę wartości oraz skład odżywki.

Na rynku najpowszechniej napotkamy na WPC – a więc koncentrat białek serwatkowych. Pozyskiwany jest on z mleka, dobrze się trawi, wchłania się szybko, stanowi źródło białka pełnowartościowego.

Niedalecy kuzyni WPC to WPI – izolat, a także WPH – hydrolizat białek serwatki. Izolat jest wersją o mocniejszym oczyszczeniu i koncentracji białka, z jednoczesnym zmniejszeniem ilości pozostałych makroskładników. Hydrolizat natomiast poddany jest wstępnemu trawieniu za pośrednictwem enzymów, by maksymalizować jego tempo wchłaniania, a w efekcie – przyspieszać wzrost stężenia amonokwasów w naszej krwi.

Spośród protein odzwierzęcych na rynku dostępne są także białka kazeinowe – również pozyskiwane z mleka, jednak o istotnie dłuższej kinetyce trawienia. Bez problemu napotkacie białka wołowe  a w niektórych produktach uświadczymy także te pozyskiwane z drobiu. 

Roślinną alternatywą dla osób na diecie wegańskiej/wegetariańskiej lub którzy po prostu nie mają ochoty na odzwierzęce proteiny w proszku jest szeroki wybór suplementów pozyskiwanych z:

• > soi
• > konopi
• > grochu
• > ryżu
• > innych roślin

Różnice pomiędzy odżywkami białkowymi

Podstawową różnicą pomiędzy wymienionymi wyżej rodzajami będzie tempo trawienia, a także ilość dostarczanych aminokwasów i ich wzajemny stosunek. Sięgając po białka odzwierzęce lub sojowe – natrafimy na białko pełnowartościowe, w przypadku innych białek roślinnych – na niepełnowartościowe (nie mylmy z bezwartościowe!).

Istotnie różnić się one mogą także ceną, rozpuszczalnością, a także gamą smaków.

Możliwości zastosowania protein w proszku

Tu przykłady można by mnożyć, postaram się więc przytoczyć parę najistotniejszych:

• stosowana “solo”, jako koktajl wysokobiałkowy, oparty o wodę, mleko lub napój roślinny
• jako składnik wysokobiałkowych deserów i ciast (np. wysokobiałkowe brownie z fasoli)
• jako desery wysokoproteinowe (np. pudding z użyciem kazeiny)
• w formie polewy (rozrobiona “na gęsto”) do omletów/naleśników/pancake’ów etc.

Producenci (konsumenci również, jednak nieco więcej z tym Zachodu) zastosować mogą je także w produkcji np. wysokobiałkowych zup instant, musów, batonów.

Co dają odżywki białkowe?

Przede wszystkim zwiększa spożycie białka – w posiłku lub całodziennej racji pokarmowej. W momencie gdy, jako osobie aktywnej, istotnie zwiększa się Twoje zapotrzebowanie na białko, a produkty wysokobiałkowe pod postacią żywności konwencjonalnej, okazują się być niewystarczające do jego zaspokojenia – odżywki i suplementy diety są elementem wspierającym odpowiednie zbilansowanie diety.

Kolejnym, niemniej istotnym zastosowaniem, jest możliwość dostarczenia białka w niemal każdych warunkach i o każdej porze – wystarczy że mamy ze sobą odrobinę proteinowego proszku, “rozpuszczalnik” (np. wodę) oraz shaker i możemy skomponować wysokobiałkowy zastępnik posiłku niezależnie od pogody i sytuacji, nawet stojąc w korku czy przemierzając górskie bezdroża.

Link zdjęty 1.1.24, dziękujemy za współpracę