Piotrkowska – najbardziej znana ulica Łodzi
Czas czytania:5 minut/y, 58 sekund/y
Aleje Jerozolimskie, to najsłynniejsza ulica Warszawy. Jednak to Piotrkowska w Łodzi prawdopodobnie jest najsłynniejszą ulicą w Polsce. Dlaczego? Ulica Piotrkowska ciekawostki
Piotrkowska ciekawostki i informacje
1) Ulica Piotrkowska znajdująca się w samym sercu Łodzi, to reprezentacyjna ulica, będąca symbolem miasta. Ma 4,2 km długości i jest jedną z najdłuższych ulic handlowych Europy. Znajduje się między pl. Wolności a pl. Niepodległości. Są tu urzędy, sklepy, restauracje, banki.
2) Od początkowych numerów (na północy) Piotrkowska ma szerokość 17 metrów, a na południu ma 26 metrów szerokości.
3) Mieszkańcy Łodzi Piotrkowską nazywają “Pietryną”.
4) Od 2015 r. Piotrkowska została uznana za pomnik historii.
5) Pod koniec XX w. Piotrkowską przebudowano. Przeniesiono linie tramwajowe i jej część stała się deptakiem, zwanym przez łodzian “biglem”.
6) Piotrkowska była pierwszą ulicą w Łodzi, oświetlaną (od 1835 r.) olejowymi latarniami rewerberowymi.
Z historii ulicy Piotrkowskiej
7) Piotrkowska początkowo była traktem komunikacyjnym, pomiędzy Piotrkowem Trybunalskim a Zgierzem. Nazywała była traktem piotrkowskim. W latach 1821-1823 wokół niej zaczęła powstawać osada, nazywana Nowym Miastem. To od 1821 r., a na pewno od 1825 r. zaczęto ją nazywać ulicą Piotrkowską. Wytyczono wtedy rynek (obecny Plac Wolności) oraz wychodzące prostopadle od Piotrkowskiej ulice (przecznice), przy których wkrótce zaczęto budować domy-warsztaty m.in. sukienników. W latach 1824–1828 blisko Nowego Miasta utworzono nową osadę (wieś), która nazwano Łódką. Nieprzypadkowo, bo nieopodal płynęła rzeka Łódka. Ówczesne ulice aktualnie mają zupełnie inne nazwy.
8) Pierwsze manufaktury (fabryki) przy Piotrkowskiej zaczęto budować pod koniec lat 20. XIX wieku. Najpierw (1827) powstała przędzalnia lnu, potem (1929) farbiarnia i drukarnia. W 1833 roku Ludwik Geyer wybudował dworek klasycystyczny (Piotrkowska 286), który nazwano potem pałacem Geyera. W kolejnych latach powstawały następne budynki i fabryki, głównie przemysłu bawełnianego. Jednak przy Piotrkowskiej wciąż było wtedy wiele budynków drewnianych.
9) Stację kolejową Łódź Fabryczna nie przez przypadek zbudowano jak najbliżej Piotrkowskiej. Linia kolejowa Fabryczno-Łódzka (powstała w 1865 r.) została połączona ze słynną wtedy Koleją Warszawsko-Wiedeńską. Spowodowało to, że Piotrkowska stała się jeszcze ważniejszą ulicą, a Rynek Nowego Miasta wkrótce stracił na swym znaczeniu.
10) Od 11 kwietnia 1940 Adolf Hitler przemianował ul. Piotrkowską na Adolf Hitler Straße, a Łódź na Litzmannstadt. Nazwy funkcjonowały do 1945 roku.
11) Znaczenie Piotrkowskiej osłabło po II wojnie światowej. Ówczesna władza nie traktowała kamienic jako zabytki, więc nie były remontowane. Kilkanaście z nich wyburzono, w ich miejsce wybudowano nowoczesne budynki. Od lat 90. XX w. Piotrkowska pięknieje.
Zabytki na Piotrkowskiej
12) Przy ulicy Piotrkowskiej do dziś stoją efektowne kamienice, m.in. Kamienica Scheiblerów zbudowana w latach 1880-1882, stojąca przy Piotrkowskiej 11 czy Kamienica pod Gutenbergiem (Piotrkowska 86) zbudowana w 1896 r. Przy ul. Piotrkowskiej 104 stoi dawny pałac Juliusza Heinzla, wybudowany w 1880 roku. Obecnie jest w nim siedziba Urzędu Miasta Łodzi.
13) Bazylika archikatedralna św. Stanisława Kostki (ul. Piotrkowska 265), to świątynia którą wybudowano w latach 1901–1912. Ta trójnawowa bazylika wzorowana jest na Ulmer Münster w niemieckim mieście Ulm. W komitecie jej budowy znaleźli się najwięksi łódzcy fabrykanci. Była trzecią świątynią zbudowaną w Łodzi. Do dziś jest najwyższym budynkiem miasta (104,5 m wysokości) i jednym z najwyższych kościołów w Polsce.
14) Przy Piotrkowskiej 2 stoi klasycystyczny Kościół Zesłania Ducha Świętego, zbudowany w latach 1826–1828 i przebudowany w latach 1889–1892. Początkowo był świątynią ewangelicką, od 1945 r. to kościół rzymskokatolicki.
15) Centralne Muzeum Włókiennictwa (Piotrkowska 282) znajduje się w jednym z najstarszych zespołów fabrycznych Łodzi – w Białej Fabryce Ludwika Geyera. Działa od 1960 roku.
Co ciekawego na Piotrkowskiej, fajne miejsca
16) Aleja Gwiazd znajdująca się na Piotrkowskiej (między ul. 6 Sierpnia a pasażem Rubinsteina), to metalowe gwiazdy z nazwiskami polskich aktorów oraz twórców filmowych, wmontowane w chodnik. Pierwszą gwiazdę zamontowano 28 maja 1998 roku i znalazło się na niej nazwisko aktora Andrzeja Seweryna. Obecnie jest ich ok. 100. Po nieparzystej stronie ulicy są gwiazdy aktorów, po parzystej – pozostałych twórców filmu (reżyserzy, scenografowie, operatorzy, itp). Pomysłodawcą stworzenia alei jest reżyser Jan Machulski, a pierwowzorem była słynna Aleja Gwiazd w Hollywood. O tym kto powinien zostać uhonorowany, decydują członkowie Łódzkiej Alei Gwiazd – ludzie świata filmu oraz przedstawiciel Prezydenta Miasta Łodzi.
17) W 2019 r. na Piotrkowskiej, na skrzyżowaniu z Al. Piłsudskiego, odsłonięto pomnik jednorożca. To 2,5-metrowej wysokości figura ze stali, którą zaprojektował japoński artysta Tomohiro Inaba. Oryginalna figura, którą do Łodzi przetransportowano z Japonii, stoi w pobliżu Dworca Tramwajowego Centrum, który łodzianie nazwali Stajnią Jednorożców.
18) Łódzki Manhattan, to potoczna nazwa dzielnicy w centrum Łodzi. Osiem wieżowców wybudowano w latach 1975-1982. Była to prestiżowa lokalizacja dla mieszkańców, a wieżowce miały być zapowiedzią architektonicznych zmian w robotniczym mieście. Dwa najwyższe mają po 26 kondygnacji i 78 metrów wysokości. Jeden z wieżowców Manhattanu stoi przy Piotrkowskiej 182. Pod budynkiem jest parking.
19) Przy ul. Piotrkowskiej 217 znajduje się miejsce z dużą ilością punktów gastronomicznych. Znajduje się na dziedzińcu dawnego kompleksu odlewni żelaza Józefa Johna. Z kolei przy Piotrkowskiej 138/140, w dawnej fabryce Franciszka Ramischa, jest OFF Piotrkowska czyli restauracje oraz miejsca o charakterze kulturalnym, tętniące życiem.
20) Na ścianie jednej z kamienic namalowano okna, z których wystają postacie z historii, zasłużone dla Łodzi.
21) Dom Handlowy Magda (Piotrkowska 30/32) niezbyt pasuje do sąsiednich kamienic Piotrkowskiej, ale ma swoją historię. Od wybudowania w 1907 r. był tu teatr Urania na 250 miejsc, w którym pierwsze kroki artystyczne stawiał Eugeniusz Bodo (1899-1943). Po II wojnie światowej budynek rozebrano, a w 1964-1967 r. zbudowano Dom Gospodyni. Wśród nazw konkursu ogłoszonego w 1965 r. przez Dziennik Łódzki, wyłoniono nazwę: Magda. Wewnątrz było kilka sklepów, w latach 1995-2015 mieścił się pierwszy w Łodzi McDonald’s.
Pomniki na Piotrkowskiej
22) Przy Piotrkowskiej od 1999 r. ustawiane są Pomniki Wielkich Łodzian, przedstawiające sławne osoby związane z miastem. Upamiętniono w tej sposób m.in. poetę Juliana Tuwima (Piotrkowska 104), Artura Rubinsteina (postać przy fortepianie stoi obok domu przy Piotrkowskiej 78, w którym mieszkał), pisarza Władysława Reymonta (Piotrkowska 137) i aktora Stefana Jaracza (Piotrkowska 152).
23) Łódź Bajkowa – to szlak turystyczny, na którym ustawiono minipomniki przedstawiające postacie z bajek które nawiązują do produkcji Studia Filmowego Se-Ma-For z Łodzi. Jedną z postaci jest pomnik Misia Uszatka (tego, co “klapnięte uszko ma”).
24) W 1930 r. odsłonięto pomnik Tadeusza Kościuszki. Po zniszczeniu przez Niemców podczas II wojny światowej, Mieczysław Lubelski, autor pomnika, odtworzył go ponownie, 3 dekady później. Pomnik stoi na środku Placu Wolności – tam, gdzie zaczyna się Piotrkowska.
25) Przy Piotrkowskiej 112 w 1922 r. odsłonięto granitowy pomnik reżysera teatralnego Leona Schillera (1887-1954).
Ulica Piotrkowska ciekawostki i zdjęcia: (c) Sadurski.com
Zobacz też:
> Województwo łódzkie – atrakcje
> Radomsko
> Atrakcje na wesele Łódź, woj. łódzkie
